آزمایشگاه بهنود در این مقاله به بررسی وضعیت مادر و جنین در هفته هجدهم بارداری، تغذیه، علائم و مراقبت های این هفته می پردازد.
هفته هجدهم بارداری
حالا کوچولوی شما وزنی حدود 205 تا 240 گرم و قدی حدود 16 سانتی متر دارد و تقریبا اندازه یک فلفل دلمه ای زیبا شده است.
وضعیت جنین
در این مقطع از بارداری جنین از دوره پرورش شدید به مرحله رشد شدید وارد می شود و ازین به بعد شروع به بزرگ شدن اندام ها و وزن گیری می کند.
اکنون چهره اش زیبا تر شده، چشم هایش رو به جلو قرار گرفته اند و گوش هایش بطور کامل از بغل سرش بیرون زده شده است.
حس بینایی او قوی تر شده بطوریکه اگر شکم شما در معرض نور مستقیم قرار بگیرد، گرما و پرتوی قرمز رنگی را حس کرده و سرش را می چرخاند.
علاوه بر آن سطح پوستش با ماده ای روغنی حاوی سلول های لانوگو و چربی پوشیده شده که وظیفه حفاظت از جنین در برابر عفونت ها را به عهده داشته و به عبور راحت او از کانال زایمان کمک می کند.
این لایه روغنی ورنیکس نام دارد.
یکی از اتفاقات مهم این هفته تکامل سیستم عصبی کودک شماست.
ماده ای بنام میلین در حال پوشاندن سلول های پیام رسان عصبی هستند.
این دوره اصطلاحا به حلول روح در نوزاد شناخته می شود.
اکنون اندام جنسی کودک شما در سونوگرافی قابل تشخیص است و تعیین جنسیت از این هفته به بعد امکان پذیر می باشد.
وضعیت مادر
علائم اولیه حاملگی از بین رفته اند اما با بزرگ شدن شکم تنظیم بدن، حفظ تعادل کمی برایتان سخت شده است.
ممکن است احساس لرزش و ناپایداری در حرکت کردن و راه رفتن داشته باشید و کاملا طبیعی است که شما تا این لحظه حدود 4 تا 6 کیلو گرم وزن اضافه کرده باشید.
سعی کنید ازین به بعد بیشتر به پهلوی چپ بخوابید؛ زیرا در این حالت فشار از روی سیاهرگ بزرگ تحتانی بدن که وظیفه برگشت خون به قلب را دارد، برداشته می شود.
برای راحتی بیشتر می توانید هنگام خوابیدن یک بالشت بین پاهایتان قرار دهید.
علائم هفته هجدهم بارداری
-
سرگیجه
کاهش فشار خون در این دوره باعث بروز سرگیجه خواهد شد و این عارضه در سه ماه دوم بارداری بسیار شایع است.
-
احساس عدم تعادل
با رشد شکم مرکز ثقل بدن تغییر می کند و ممکن است احساس عدم تعادل داشته باشید.
-
کمردرد
با رشد رحم و شل شدن رباط ها و مفاصل ممکن است دچار کمر درد شوید.
-
فشار خون پایین
معمولا در اواسط بارداری تا حدودی کاهش می یابد و باعث سرگیجه، خستگی و احساس ضعف می شود.
این علائم جزئی هستند و خطری ندارند.
البته فشار خون بسته به وضعیت سلامتی و زمینه ژنتیکی و سابقه مادر باردار متفاوت است.
-
ورم پاها
ورم بدن خصوصا پاها نگران کننده نیست. بدن شما تلاش دارد با جمع اوری مایعات از جنین مراقبت کند و این موضوع گاهی باعث ورم در نواحی مختلف بدن می شود.
-
گرفتگی عضلات
می تواند ناشی از کم آبی بدن باشد.
-
خونریزی بینی یا لثه
افزایش گردش خون باعث تورم لثه ها و حساس شدن آن ها و گاها موجب خونریزی لثه یا بینی خواهد شد.
-
سوزش معده
در بارداری حجم قابل توجهی از هورمون های مرتبط با ماهیچه های شکمی کاهش می یابد.
دلیل مشکلات گوارشی در بارداری اغلب همین مورد است.
-
خارش پوست
کشش پوست در اثر رشد رحم باعث خارش می شود.
باید مرتبا پوست را چرب نگه داشت و می توانید از روغن زیتون یا انواع لوسیون های مرطوب کننده استفاده کنید.
-
گزگز مچ دست
این اختلال در اثر فشردگی اعصاب در مچ دست بروز می کند و به عنوان سندروم تونل کارپال از آن یاد می شود.
-
نمایان شدن رگ ها
به دلیل افزایش گردش خون در بدن رگ ها بیش از پیش از روی پوست قابل مشاهده می شود.
سعی کنید تحرک داشته باشید و کفش راحت بپوشید و ازپوشیدن لباسهای تنگ خودداری کنید.
-
مشکل خواب
به دلیل بیشتر شدن سوخت و ساز بدن و فعالیت بیشتر ارگان ها ممکن است دچار بی خوابی شوید.
مراقبت های هفته هجدهم بارداری
تغذیه مناسب
- مصرف کلسیم و ویتامین D را فراموش نکنید؛ زیرا برای رشد دندان ها و استخوان های کودک شما بسیار ضروری است.
- تعداد وعده های میوه و سبزی را افزایش دهید.
- برای رفع یبوست از غذاهای فیبردار استفاده کنید، آب زیاد بنوشید و پیاده روی کنید.
- مصرف ید در بارداری ضروری است. برای تامین آن از نمک ید دار استفاده کنید و همچنین مصرف دو بار ماهی در هفته نیز برای شما تامین ید می کند.
- جهت تامین انرژی بدن غذاهایی با پروتئین بالا بهمراه کربوهیدرات مثل بیسکویت های سبوس دار با کره بادام زمینی
- از مصرف غذاهای دریایی خام مثل سوشی و صدف دریایی پریز کنید.
- میان وعده هایی مثل شیرینی و چیپس و… را حذف کنید تا باعث اضافه وزن بیش از حد شما نشود.
- بجای غذاهای چرب، فست فود و غذای یخ زده، غذای تازه و طبیعی بخورید.
سایر مراقبت ها
- پیاده روی را در تمام هفته های بارداری فراموش نکنید.
- در صورت رنج بردن از بی خوابی می توانید یک نوشیدنی گرم مثل شیر بنوشید، موسیقی گوش کنید یا کتاب بخوانید.
- غده تیروئید شما در بارداری 20% بیشتر فعالیت دارد و هورمون بیشتری تولید ترشح می کند و این باعث احساس گر گرفتگی می شود.
برای رفع این مساله دوش آب ولرم بگیرید و مایعات فراوانی بنوشید.
- اگر شاغل هستید در طول روز یک ساعت استراحتی کوتاه داشته باشید.
- قبل از مصرف هر گونه داروی گیاهی یا شیمیایی حتما با پزشک مشورت کنید.
- در صورت امکان از بالشت بارداری هنگام خوابیدن کمک بگیرید.
- ورزش های سبک مثل یوگا و حرکات کششی را داشته باشید.
علائم خطر در هفته هجدهم بارداری
در صورت بروز علائم زیر به پزشک مراجعه نمایید:
- خونریزی واژینال
- افزایش ترشحات واژن و یا وجود ترشحات بدبو
- تب و لرز
- درد هنگام دفع ادرار
- گرفتگی لگن
- درد پایین شکم
آزمایشات هفته هجدهم بارداری
در این هفته به پزشک مراجعه می کنید و او پس از بررسی وزن، فشار خون و معاینه کلی شما برایتان آزمایشاتی تجویز می کند.
-
سونوگرافی هفته هجدهم (آنومالی)
بین هفته 18 تا 20 یک سونوگرافی برای بررسی ویژگی های فیزیکی جنین مثل وضعیت قلب، مغز،ستون فقرات، کلیه ها، بند ناف، جفت و مایع آمنیوتیک تجویز می گردد.
به احتمال زیاد جنسیت نیز در این سونوگرافی مشخص می شود.
-
اکوکاردیوگرافی
ممکن است پزشک یک سونوگرافی دیگر از قلب جنین تجویز کند.
در این سونوگرافی از امواج صوتی برای مشاهده قلب و نحوه فعالیت آن استفاده می شود و وجود مشکل ریتم قلب در جنین را نشان می دهد.
با وجود شرایط زیر این سونوگرافی تجویز می گردد:
- در سونوگرافی سه ماه دوم (آنومالی) مشکلات قلبی تشخیص داده شود.
- فرزندی دارید که ناهنجاری قلبی دارد.
- در خانواده شما و همسرتان مشکل قلبی مادرزادی وجود دارد.
- دوران بارداری دارویی مصرف کرده اید که ممکن است بر قلب جنین تاثیر گذاشته باشد.
- ضربان قلب جنین از ریتم نرمال خارج است.
- مبتلا به دیابت هستید.
آزمایش کوردوسنتز
در این آزمایش برای بررسی کم خونی یا اختلالات خونی باید از بند ناف جنین خون گرفته شود.
گاهی هم نیاز است برای درمان یک مشکل، دارویی به جنین تزریق شود که آن هم از طریق بند ناف وارد خواهد شد.
زمانی که پزشک احتمال کم خونی شدید یا سایر اختلالات خونی را می دهد، این آزمایش تجویز خواهد شد.
-
تست غربالگری چهارگانه
این آزمایش بین هفته 15 تا 22 بارداری تجویز می گردد و یک آزمایش خون ساده است که وجود چهار پروتئین در خون شما را برررسی می کند
و می توان به وسیله آن مشکلات کروموزومی مثل سندروم داون و نقص لوله عصبی را تشخیص داد.
اگر احتمال اختلال ژنتیکی بالا باشد، آمنیوسنتز یا نمونه برداری از پرزهای کوریونی انجام می گیرد.
در این آزمایش یک سوزن بلند از طریق شکم وارد رحم می شود و نمونه ای از مایع آمنیوتیک برداشته می شود.
کلام آخر
این مدت دچار تغییرات فیزیکی و روانی زیادی شده اید.
استرس بارداری، نگرانی در زمینه سلامت جنین و … می تواند روی اعصاب و روان شما تاثیر گذاشته باشد.
اکنون زمان آن رسیده که به خودتان رسیدگی کنید.
مثلا یک مدل موی جدید برای خودتان انتخاب کنید، به خرید بروید و برای خودتان هدیه بخرید.
در کلاس های آمادگی پیش از زایمان شرکت کنید تا هم آگاهیتان بالاتر برود و هم دوستان جدیدی پیدا کنید و تجربیاتتان را باهم به اشتراک بگذارید.
با همسرتان به اتاق سونوگرافی بروید.
دیدن چهره فرزندتان، مک زدن انگشت و خمیازه کشیدن او می تواند تجربه هیجان انگیزی برایتان باشد.
عکس اسکن جنین را یادگاری نگه دارید.
بچه داشتن تغییر زیادی در زندگی شما ایجاد خواهد کرد، باهم برای نقش جدید پدر و مادر شدن آماده شوید.
به امید دیدن لبخند زیبای فرزند دلبندتان
