آزمایشگاه بهنود در این مقاله به بررسی وضعیت مادر و جنین در هفته بیستم بارداری، تغذیه، علائم و مراقبت های این هفته می پردازد.
وضعیت جنین
کودک شما اکنون به اندازه یک هویج می باشد. وزنش بین 300 تا 320 گرم و قدش حدود 16 تا 20 سانتی متر است.
ابروها و موهای سرش در حال رشد هستند و موهای نرم و لطیفی بنام لانوگو شروع به پوشاندن بدنش می نماید.
پوستش در حال ضخیم تر شدن است. روند سخت شدن استخوان ها همچنان ادامه می یابد، پاهایش کمی بلندتر شده و ناخن های ظریفش شروع به شکل گرفتن می کند.
از حالا به بعد وزن او هر هفته به صورت چشمگیری افزایش پیدا می کند.
در هفته بیستم تمام ارگان های داخلی شکم مثل معده، روده، کبد و … در جایگاه اصلی خود داخل حفره شکمی خود قرار گرفته اند و تمام غدد و اعضای داخلی مثل کلیه ها به انجام وظایف خود مشغول هستند.
سیستم ایمنی او هنوز به قدر کافی تکامل نیافته اما عوامل ایمنی را از خون مادر دریافت کرده و در برابر عفونت ها مصون باقی می ماند.
از این مقطع بارداری به بعد با افزایش ارتباط سیستم عصبی با سیتم عضلانی و قوی تر شدن عضلات، کوچولوی شما فعال تر شده و شما جنب و جوش او را احساس خواهید کرد.
اگر جنسیت فرزندتان پسر باشد در این هفته بیضه هایش از درون حفره شکمی به داخل کیسه بیضه منتقل می شود.
وضعیت مادر
رحم مادر در این هفته بزرگ تر شده و از لگن بالا آمده است. فشردگی رحم به سمت شکم (قفسه سینه) شروع می شود.
از این هفته ناف شما کشیده شده و به طرف بیرون برآمده می شود و ترک های پوستی از اطراف ناف کم کم نمایان می شوند.
شما از حالا تا زمان زایمان تقریبا در هر هفته نیم کیلو افزایش وزن خواهید داشت.
مشخصه دیگر این دوره از بارداری، فراموشی و عدم تمرکز است.
حواس پرتی را بسیاری از زنان باردار تجربه می کنند. این عارضه مه مغز بارداری نام دارد و طبیعی است که حافظه و عملکرد مغز نسبت به قبل از بارداری ضعیف تر شود.
هنگامی که شما در هفته بیستم هستید سیستم گوارشی جنین شروع به تولید یک مایع چسبناک تیره بنام مکونیوم (مامیزه) می کند که در دوران بارداری در روده هایش جمع می شود و پس از تولد آن را دفع می کند.
در این هفته ممکن است لرزش های کوچکی در شکم خود حس کنید و حتی در هفته های بعد تکان های ریتمیک که نشان دهنده سکسکه کردن او است را احساس نمایید.
علائم هفته بیستم بارداری
-
ترشحات واژن
این ترشحات تا پایان بارداری ادامه دارد و حتی ممکن است بیشتر هم بشود. این ترشحات از بارداری شما محافظت می کند و نتیجه تغییرات هورمونی می باشد.
اما اگر این ترشحات زرد، سبز یا بدبو هستند حتما باید به پزشک مراجعه نمایید.
-
سوزش سر دل و معده
غذاهای اسیدی و تند و خوابیدن بلافاصله بعد از خوردن غذا می تواند باعث ناراحتی شکمی در شما شود. با بزرگ تر شدن جنین، سیستم گوارشی شما بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرد و باید مراقب تغذیه خود باشید.
-
انرژی بالا
معمولا در 3 ماه دوم بارداری انرژی و میل جنسی زنان بیشتر می شود. از این انرژی و فرصتی که دارید بهره ببرید و کارهای ضروری و خریدهایتان را انجام دهید زیرا در سه ماه سوم خستگی بیشتری را تجربه خواهید کرد.
-
گرفتگی عضلات پا
گرفتگی عضلات نیز از علائم دیگر این دوره است که باید با انجام حرکات کششی منظم و نوشیدن آب زیاد از شدت آن بکاهید.
-
تنگی نفس و خروپف
با بزرگ شدن رحم به ریه ها فشار وارد می شود و همین امر باعث تنگی نفس خواهد شد.
در صورت ابتلا به این عارضه بنشینید و استراحت کنید و شب هنگام به پهلو خوابیده و سرتان را بالاتر از سطح بدنتان قرار دهید.
-
تورم
تورم دست و پا در بارداری اگر خفیف باشد، طبیعی است. اگر با تورم شدید و ناگهانی رو به رو شدید حتما پزشک خود را مطلع نمایید.
آب فراوان بنوشید و زیاد سرپا نمانید.علاوه بر آن باید بیشتر استراحت کنید و پاهای خود را بالاتر از سطح بدنتان قرار دهید.
-
خارش شکم
این عارضه به دلیل بزرگ شدن شکم و کشیده شدن پوست ایجاد می شود و نمی توان از بروز آن جلوگیری نمود. باید از مرطوب کننده و روغن زیتون برای چرب نگه داشتن و جلوگیری از خشکی و خارش پوست شکم استفاده کرد.
-
یبوست
فعالیت های هورمونی و فشاری که کودک در حال رشد به روده های شما وارد می کند منجر به یبوست می گردد.نوشیدن آب فراوان و خوردن غذاهای فیبردار می تواند به حرکت بیشتر مواد در روده ها کمک کند.
-
کمردرد
با رشد شکم و افزایش وزن بارداری ممکن است به کمر درد دچار شوید.
برای کنترل آن چند راهکار وجود دارد:
- پوشیدن کفش مناسب و پاشنه کوتاه
- انجام ورزش های ملایم که به کشش و تقویت ماهیچه ها کمک می کند
- استفاده از شکم بند بارداری
-
افزایش جریان خون
به دلیل هورمون های بارداری و جذب بیشتر مواد غذایی، ضربان قلب و جریان خون بیشتر می شود.
موارد هشدار در هفته بیستم
در صورت بروز علائم زیر باید به پزشک مراجعه نمایید:
- مشکلات حاد تنفسی
- حالت تهوع و استفراغ شدید
- تاری دید و مشکل بینایی
- سردرد های شدید و آزاردهنده
- تورم ناگهانی صورت و بدن
- حساسیت به لمس
- احساس درد بالای شکم و زیر دنده ها
مراقبت های هفته بیستم بارداری
- مایعات کافی بنوشید.
- فعالیت های ورزشی مناسب زمان بارداری را انجام دهید.
- به مصرف ویتامین ها و مکمل های دوران بارداری ادامه دهید.
- به پشت نخوابید زیرا این کار به ستون فقرات و رگ های خونی شما فشار می آورد، طریقه صحیح خوابیدن در بارداری خوابیدن به پهلو است .
- تکنیک های تمدد اعصاب و آرامش ذهن را انجام دهید. مثل یوگا
- انجام ورزش های خاص بارداری مثل کگل که باعث تقویت ماهیچه های کمر و لگن می شود.
- در صورت تعریق زیاد، لباس گشاد بپوشید و فضای خانه را خنک نگه دارید.
- برای جلوگیری از افت فشار ناگهانی و سرگیجه به هنگام بلند شدن از خواب اول بنشینید و سپس به آرامی از جایتان بلند شوید.
- اگر از آن دسته افرادی هستید که به لاکتوز حساسیت دارید از جایگزین های شیر مثل ماست و پنیر و غذاهای حاوی کلسیم مقل پرتقال، انواع لوبیا، موز و خرما استفاده کنید.
- برای غلبه بر تنش و استرس و بی خوابی، رابطه عاطفی خود را با همسرتان تقویت کنید و زمانی را برای معاشرت با دوستان، خانواده و انجام کارهای مورد علاقه تان اختصاص دهید.
- پرخوری نکنید و حواستان به کالری دریافتی تان باشد. وعده های کوچک و سالم بخورید.
مراقبت های پزشکی هفته بیستم
- کنترل فشارخون و معاینه دست و پا و میزان تورم
- اندازه گیری وزن مادر و جنین
- گوش دادن به ضربان قلب جنین
- کنترل نمودن سایز رحم برای بررسی پیشرفت بارداری
- تجویز آزمایشات غربالگری دوم
تغذیه هفته بیستم بارداری
- گوشت بدون چربی
- غلات کامل مثل نان سبوس دار
- سبزیجات برگ دار مثل اسفناج، کلم پیچ و بروکلی
- حبوبات مثل نخود، عدس و لوبیا
- بادام هندی و سایر مغز ها
- ماهی های روغنی مثل ساردین و سالمون
سونوگرافی و آزمایشات هفته بیستم
اگر هنوز غربالگری دوم را انجام نداده اید تا هفته 22 زمان دارید تا برای سونوگرافی و آزمایشات لازم اقدام کنید.
این سونوگرافی به شما نمای کاملی از کودکتان نشان می دهد و می توان از طریق آن تمام ارگان ها و سیستم های اصلی کودک و عملکرد آن ها را بررسی نمود.
این معاینه می تواند اطلاعاتی در مورد جنسیت، وضعیت جفت، مایع آمنیوتیک و … به شما بدهد.
معمولا خانم ها در این جلسه همسر یا فرد نزدیک به خود که نقش حمایتی در زندگیشان دارد را به همراه خود دارند.
اگر در این سونوگرافی مورد مشکوکی دیده شود برای بررسی های بیشتر آزمایشات تکمیلی مثل کردوسنتز، آمینوسنتز و… تجویز خواهد شد.
سخن پایانی
اگر انقباضات کاذب براکستون هیکس رحم را تجربه کردید می توانید با استراحت، نوشیدن آب و تغییر وضعیت بدن این انقباضات را برطرف کنید.
طی این هفته برای شرکت در دوره های آموزشی بارداری، کلاسهای آمادگی زایمان برنامه ریزی کنید و یا با مطالعه کتاب و سایت های معتبر، دانش خود را درباره بارداری و زایمان افزایش دهید.
سعی کنید از این دوران لذت ببرید و کارهای مورد علاقه تان را انجام دهید.
به امید دیدن لبخند زیبای فرزند دلبندتان