یکی از تست های مهم در زمان بارداری، غربالگری سه ماهه اول بارداری می باشد که از آن برای تشخیص ریسک سندروم دان و تریزومی استفاده می شود.
غربالگری سه ماهه اول بارداری چیست ؟
غربالگری سه ماهه اول یک تست ترکیبی شامل آزمایش خون و سونوگرافی به همراه سن مادر است.
زمان مناسب انجام این آزمایش از 10 هفته و 5روز تا 13 هفته و 2روز بارداری می باشد.
به وسیله ی این تست خطررخداد انواع ناهنجاری ها از جمله تریزومی 21 (سندروم داون) تریزومی 13 ( سندروم پاتو) و تریزومی18 ( سندروم ادوارد) محاسبه می گردد.
عوامل موثر دربروز ناهنجاری ها چیست ؟
- سن مادر از عوامل موثر در بروز انواع ناهنجاری های کروموزومی می باشد. هرچه سن مادر زیادتر باشد ریسک این ناهنجاری ها بیشتر می شود.
- عوامل ژنتیکی مثل سابقه تولد نوزادی با ناهنجاری های نامبرده در بستگان درجه یک
آیا انجام غربالگری سه ماهه اول بارداری نیاز به سونوگرافی دارد؟
بله, قبل از انجام غربالگری سه ماهه اول نیاز به انجام سونوگرافی NT جهت بررسی وضعیت جنین همچنین اندازه جنین و میزان تجمع مایعات در قسمت گردن جنین می باشد.
در چه صورت نیاز به تست های بیشتر است؟
اگر جواب آزمایشات و سونوگرافی نشان دهد که ریسک متوسط و شدید است ممکن است نیاز به تست های تشخیصی بیشتر باشد.
دلایل انجام غربالگری سه ماهه اول بارداری چیست؟
این تست برای ارزیابی خطر بارداری جنین با سندروم های داون , ادوارد و پاتو انجام می شود.
سندروم داون باعث اختلالات همیشگی در رشد ذهنی , اجتماعی و نیز مشکلات فیزیکی مختلف شده و از سن یک سالگی نیز ممکن است کشنده باشد .
علاوه بر اینکه تست غربالگری سه ماهه اول ریسک بروز ناهنجاری ها را بررسی می کند, به دلیل اینکه این تست زود تر از سایر آزمایشات انجام می شود فرد زمان بیشتری برای تصمیم گیری درباره تست های تشخیصی بیشتر , دوره ی درمان و مدیریت در طول بارداری و پس از زایمان دارد .
آیا این تست خطرناک است؟
خیر , این تست یک تست معمولی غربالگری در دوران بارداری می باشد که هیچ گونه خطر سقط نداشته,غیر تهاجمی بوده و هیچ مشکلی برای مادر و جنین ایجاد نمی کند.
آیا انجام تست غربالگری سه ماهه اول بارداری نیاز به شرایط خاصی دارد؟
به جز زمان بندی که ذکر شده است هیچ شرایط خاص و ممنوعیت غذایی نیاز ندارد.
نوع نمونه
نمونه خون مادر به صورت خونگیری وریدی
نتایج غربالگری
پزشک بر اساس سن و نتایج خون و سونوگرافی می تواند احتمال وجود یا عدم وجود سندروم داون را بررسی کند.
نتایج به صورت مثبت یا منفی و همچنین احتمال ابتلا نوزاد به سندروم داون را گزارش می دهد. ( مانند 1 در 250 )
اگر جواب غربالگری مثبت باشد
پزشک و مشاور ژنتیک انجام آزمایش های دیگر را پیشنهاد می دهد:
(Cell free DNA)غربالگری دی ان ای آزاد جنینی
(CVS) نمونه گیری از پرزهای جفت
آمنیوسنتز
این آزمایش می تواند برای تشخیص هم زمان اختلالات کروموزومی و نقص لوله عصبی استفاده شود . در طول آمنیوسنتز ,که معمولا در غربالگری سه ماهه دوم انجام می شود, این تست خطر سقط کمی دارد.
آزمایشگاه پاتوبیولوژی و مولکولی بهنود ، آمادگی انجام تست غربالگری سه ماهه اول بارداری با استفاده از تجهیزات و دستگاه های پیشرفته آزمایشگاهی را دارد.
