در این مقاله قصد داریم به توضیح آزمایشات قبل از بارداری ، زمان انجام و تفسیر مختصری از آن بپردازیم.
ما در این مقاله، سعی داریم شرح مختصری از آزمایشات را برای آشنایی شما عزیزان ارائه دهیم اما همواره به این نکته توجه داشته باشید که پیش از انجام هر آزمایشی باید به پزشک معالج خود مراجعه کنید
همچنین بعد از دریافت آزمایش، مجددا جهت بررسی و دریافت داروی مناسب به پزشک مراجعه نمایید.
بهتر است بدانید که در زمان بارداری عوامل گوناگونی هستند که می توانند سلامت مادر و جنین را به خطر بیاندازد و شما پیش از بارداری از آنها مطلع نیستید.
اگر قصد فرزندآوری در آینده نزدیک دارید بهترین راه برای اینکه دوران بارداری را بسلامت بگذرانید انجام آزمایشات قبل از بارداری است.
بسیاری از مشکلات اگر قبل از بارداری شناسایی شوند براحتی قابل درمان و بسیاری از خطرات که ممکن است باعث ناهنجاری های جنین و تاثیرات غیرقابل جبران آن شود قابل پیشگیری خواهد بود.
آزمایشات قبل از بارداری چیست؟
آزمایشات قبل از بارداری فاکتور های بسیار مهمی را در بدن بررسی میکند تا مطمئن شوید که برای بارداری آماده هستید یا در صورت لزوم به درمان مشکلات پیش از بارداری پرداخته تا سلامت شما و فرزندتان تضمین شود.
زمان انجام آزمایشات قبل از بارداری
شما می توانید در هر زمان حتی یک سال قبل از بارداری این آزمایشات را انجام دهید.
چک کردن وضعیت بالینی قبل از بارداری
به پزشک زنان و یا ماما مراجعه کرده و تحت معاینه فیزیکی قرار بگیرید
1-علائم حیاتی مثل فشار خون ،نبض ، دمای بدن و تعداد تنفس
2-وضعیت لگنی ، واژن وپستان ها
3-اندازه گیری قد و وزن و توده بدنی
4- وجود هرگونه ضایعات پوستی و هرگونه توده بدنی
چکاپ قبل از بارداری شامل چه آزمایشاتی می شود
آزمایشات بررسی سلامت خون (هماتولوژی)
CBC:
این آزمایش با بررسی گلبول های قرمز به بررسی فاکتورهایی مثل هموگلوبین نرمال ، پلاکت خون و … سلامت عمومی بدن را نشان می دهد.
هموگلوبین اکسیژن لازم را برای جنین فراهم می کند و مقدار کافی از آن در دوران بارداری بسیار حائز اهمیت است.
آزمایش گروه خونی ( RH و BG )
آزمایشی که گروه خونی زوجین را مورد بررسی قرار می دهد.اگر گروه خونی مادر منفی و پدر مثبت باشد ممکن است باعث بروز مشکلاتی برای جنین شود که البته با تشخیص آن قابل پیشگیری می باشد و مادر با تزریق آمپول روگام می تواند از بروز مشکل در بارداری دوم و بعد از آن جلوگیری کند.
آزمایش سطح آهن و کم خونی ( MCV )
یکی دیگر از آزمایشات قبل از بارداری آزمایش MVC می باشد. بررسی سطح آهن بیمار بوسیله این آزمایش بسیار مهم است و مبود آهن یک مشکل رایج در زنان باردار بشمار می رود.
در صورت عدم پیگیری و درمان باعث کم خونی می شود.
بیماری هایی مثل تالاسمی هم با این آزمایش قابل تشخیص هستند.
تفسیر:
بین 80 تا 100 (FL)
میزان کمتر نشان دهنده تالاسمی یا کم خونی مینور می باشد .
آزمایشات بیوشیمی : ( vit D , CA )
این آزمایش مقدار ویتامین D و کلسیم خون را بررسی می کند.کلسیم یکی از یون های در بدن است که برای انقباض عضلانی انعقاد خون و حفظ سلامت دندان و استخوان ها ضروری می باشد. کمبود کلسیم و ویتامین D بر سلامت استخوان های مادر و همچنین بر رشد استخوان های جنین در حال رشد تاثیرگذار می باشد.
تفسیر :
ویتامین D: بین 20 تا 50 نانوگرم در میلی لیتر می باشد .میزان کمتر سلامت استخوان ها را تهدید می کند.
کلسیم: برای بالغین :9 – 10.5میلی گرم بر دسی لیتر
برای اطفال : 8.8-10.8 میلی گرم بر دسی لیتر
آزمایشات هورمونی
تفسیر این آزمایش از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا عملکرد تیروئید را بررسی می کند. این هورمون توانایی بدن برای آزاد کردن تخمک را بررسی می کند. و پایین بودن آن یکی از علل نازایی و در حین بارداری منجر به سقط جنین یا کاهش رشد او می شود.
عملکرد مناسب تیروئید مادر برای رشد مغز کودک بسیار مهم است.
تفسیر:
بین 04 تا 4 میلی واحد در لیتر مقدار نرمال است.
میزان کمتر نشان دهنده پرکاری تیروئید و میزان بیشتر نشان دهنده کم کاری تیروئید است.
FSH در مردان
- به تولید اسپرم ارتباط دارد.
- میزان عملکرد بیضه ها را بررسی می کند.
- در سطوح غیر طبیعی نارسایی بیضه را نشان می دهد.
FSH در زنان
- با رشد تخمک ارتباط دارد.
- میزان سلامت تخمدان ها را بررسی می کند.
- در سطوح غیر طبیعی نارسایی تخمدان را نشان می دهد.
هورمون اصلی جنسی زنان هورمون استرادیول می باشد که عملکرد تخمدان ها را بررسی می کند.
نتایج غیر طبیعی در این تست نشانگر عملکرد نامطلوب تخمدان ها است.
LH
غده هیپوفیز تولیدکننده این هورمون می باشد و در تولید مثل نقش مهمی دارد. نتایج نامطلوب در این آزمایش نشانگر عملکرد غیرطبیعی تخمدان در زنان و عملکرد غیر طبیعی بیضه ها در مردان است.
AMH
سطح غلظت AMH در بدن یک زن نشانگر تعداد تخمک های باقیمانده (ذخیره تخمدان) می باشد.
تفسیر
مقدار طبیعی بین 1 تا 3 نانوگرم در میلی لیتر است و کمتر از آن می تواند در بارداری اخلال ایجاد کند.
هورمونی که توسط غده هیپوفیز تولید می شود و نقش اصلی آن در شروع و حفظ تولید شیر مادر در زنان باردار و شیرده است.سطح پرولاکتین می تواند به تشخیص اختلالات قاعدگی و ناباروری زنان و مردان کمک کند.
آزمایشات اسیدفولیک (فولات B9 )
یکی دیگر از آزمایشات قبل از بارداری تست B9 می باشد. این آزمایش برای اندازه گیری غلظت فولات در گلبول های قرمز است.
فولات به تکثیر سلول های جنین در دوران بارداری کمک می کند و کمبود آن در بارداری منجر به نقص مغز و ستون فقرات جنین می گردد.
تشخیص میزان اسیدفولیک قبل از بارداری بسیار ضروری است. مصرف اسید فولیک قبل از لقاح و بارداری می تواند از بروز نقایص جنین جلوگیری نماید.
تفاوت فولات و اسید فولیک
فولات شکل طبیعی از ویتانین B9 می باشد و اسیدفولیک به فرم مصنوعی این ویتامین گفته می شود.
آزمایشات میکروبیولوژی
آزمایش سوزاک و کلامیدیا
این دو بیماری مقاربتی هر دو بدون علامت و باکتریایی هستند و در صورت عدم تشخیص و درمان منجر به ناباروری می شوند.
آزمایش غربالگری سرطان دهانه رحم
همه خانم ها بین 25 تا 65 سال باید این غربالگری را انجام دهند. در طول غربالگری نمونه کوچکی از دهانه رحم گرفته می شود و نمونه برای تشخیص انواع خاصی از ویرووس پاپیلومای انسانی (HPV) که می توانند منجر به سرطان دهانه رحم شود بررسی می گردد.
در واقع این آزمایش برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم انجام می شود.
آزمایش HBsAb وHBsAg
آزمایشاتی است که برای تشخیص هپاتیت و با هدف کنترل سلامت مادر و جنین تجویز می شود.
هپاتیت B بسیار مسری است و در هنگام زایمان براحتی به نوزاد منتقل می شود.
اگر در دوران بارداری ابتلای مادر به هپاتیت تشخیص داده شود با تزریق واکسن ایمونوگلوبولین از ورود آسیب به جنین جلوگیری می شود.
تفسیر: مثبت بودن این آزمایش نشانگر ابتلا به هپاتیت B است.
آنالیز ادرار و کشت ادرار
این آزمایشات فرد را از لحاظ دفع پروتئین و قند بررسی می کند همچنین می تواند وجود عفونت های ادراری را با بررسی تعداد گلبول های سفید و باکتری ها مشخص کند.
اوره از متابولیسم مصرف پروتئین در بدن تشکیل می شود و به همراه ادرار دفع می گردد.
کشت ادرار وجود عفونت ادراری (UTI) را نشان می دهد و در صورت مبتلا بودن شخص قبل از بارداری تحت درمان قرار می گیرد.
تفسیر:
اوره نرمال بین 7 تا 20 میلی گرم در دسی لیتر. میزان غیرطبیعی آن نشانگر اختلال کبدی و کلیوی می باشد.
آزمایش کراتین (CR)
این آزمایش سطح کراتین را اندازه گیری می کند.هنگامی که کراتین بوسیله عضلات برای بدن تولید انرژی می کند یک محصول زائد بنام کراتینین تولید شده و از طریق خون به کلیه ها و از طریق ادرار از بدن خارج می شود.
در صورت وجود مشکل کلیوی کراتینین در خون انباشته شده و مقدار آن در ادرار کاهش می یابد.
تفسیردر آزمایش خون :
برای خانم ها بین 0.6 – 1.1 میلی گرم در دسی لیتر
برای آقایان بین 0.8 – 1/3 میلی گرم در دسی لیتر
تفسیر در آزمایش ادرار:
بین 500 تا 2000 میلی گرم در ادرار . خارج از این محدوده نشانگر اختلال کلیوی می باشد.
آزمایش قند خون ناشتا (FBS)
برای تشخیص دیابت و میزان قند خون قبل از بارداری و بصورت ناشتا انجام می شود.
تفسیر:
برای افراد عادی بین 70 – 100
برای افراد دارای استعداد دیابت بین 100 – 125
بالای 126بیماری دیابت
HIV
جهت بررسی وجود ویروس ایدز انجام می گیرد.مثبت شدن این آزمایش نشانگر ابتلا به این بیماری است.
اقداماتی که قبل از بارداری توسط پزشک به شما توصیه می شود:
- از سه ماه قبل از بارداری هر روز 4/0 میلی گرم اسید فولیک مصرف کنید
- تغذیه سالم و ورزش داشته باشید
- از مصرف مواد مخدر و نوشیدنی های الکلی خودداری کنید
- بیماری های دهان و دندان خود را قبل از بارداری حتما درمان کنید
- داروهای مکمل گیاهی را حتما با مشورت پزشک مصرف کنید
- در کلاس هاس مراقبت بارداری شرکت کرده و مطالعه داشته باشید
- حتما آزمایشات قبل از بارداری را پیش از اقدام به بارداری انجام دهید
توجه داشته باشید که پزشک معالج شما با توجه به نیاز و حالات جسمی شما، ممکن است آزمایشات دیگری را اضافه کند یا نیازی به انجام برخی از آزمایش های بالا نبیند.
زندگی شما با تولد فرزندتان از جهان گوناگون تحت تاثیر قرار می گیرد. روابط با شریک زندگی ،شغل ، امور مالی و اقتصادی و… نه ماه بارداری زمان کوتاهی برای درک این تغییرات می باشد. بنابراین به شما پیشنهاد می شود از منابع در دسترس آگاهی لازم را بدست آورده و شرایط زندگیتان را برای حضور فرزندتان آماده کنید.
امیدواریم دوران بارداری سلامتی را پیش رو داشته باشید و لحظات شادی را تجربه کنید
آزمایشگاه بهنود آمادگی انجام کلیه آزمایش های پیش از بارداری با جدیدترین و پیشرفته ترین دستگاه ها را در کنار کادری مجرب دارد.
