در این مقاله به بررسی بیماری روماتیسم و علائم، خطرات، عوامل موثر بر آن، روش های تشخیص و درمان آن می پردازیم.
روماتیسم
روماتیسم یا آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی اشتباها به بافت های سالم حمله می کند و باعث ایجاد التهاب در بدن می شود.
مفاصل و غضروف ها
مفصل
نقطه اتصال دو استخوان به یکدیگر را مقصل می نامند. مفصل ها اجازه می دهند که استخوان ها در جهات معین و محدوده مشخص حرکت کنند. مثل زانو، آرنج، مچ و …
غضروف
انتهای استخوان ها با غضروف پوشیده شده است که سطح نرم و لغزنده ای دارد.این غضروف ها از ساییده شدن استخوان ها روی هم جلوگیری می کنند.
انواع روماتیسم
- مفصلی
- عضلانی
- پوستی
- قلبی
روماتیسم مفصلی
شامل بیماری های زیر می شود:
نقرس
به دلیل بالا بودن اسیداوریک در بدن ایجاد می شود و ابتدا انگشت شصت پا را درگیر و بعد از آن به باقی مفاصل آسیب می زند و ممکن است عملکرد کلیه ها را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
لوپوس
یک بیماری شایع در زنان است که پوست و برخی از اندام های داخلی مثل ریه و سیستم گوارشی را درگیر می کند و با درد مفاصل و خستگی همراه می باشد.
آرتریت روماتوئید
مهم ترین و شایع ترین نوع روماتیسم مفصلی می باشد. این بیماری نوعی التهاب در مفاصل است اما در سایر ارکان بدن نیز ممکن است اختلال ایجاد کند.
بیشترین نوع آن در دست و پا ایجاد می شود و روماتیسم زانو با درد و تورم در پا و انگشتان پنجه پا، کف پا و مچ دردناک شده و تورم و تغییر شکل انگشتان، از بین رفتن قوص کف پا، میخچه و پینه را در پی دارد.
بین دو استخوان در مفاصل غشایی بنام سینوویوم که باعث تسهیل حرکت استخوان ها می شود.
در این بیماری سیستم ایمنی بدن این ماده را مورد حمله قرار داده و باعث افزایش فعالیت غضروف ها می شود.
در نتیجه التهاب ایجاد شده غضروف ها را از بین برده و موجب احساس درد در مفاصل می گردد.
سن ابتلا به روماتیسم
این بیماری ممکن است در هر سنی رخ بدهد و به سرعت پیشرفت کند اما تشخیص زودهنگام آن و شروع درمان بسیار مهم است.
هر چه درمان زودتر آغاز شود موثرتر واقع خواهد شد.
عوامل تاثیرگذار بر روماتیسم مفصلی
- سن ← بیشتر بین سن 40 تا 60 سالگی شایع می باشد.
- جنسیت ← در زنان دو تا سه برابر مردان رخ می دهد.
- ژنتیک← ارتباط ژنتیک با این بیماری اثبات نشده اما به نظر بی تاثیر نمی باشد.
- وزن← اگر اضافه وزن داشته باشید بیشتر در معرض روماتیسم مفصلی خواهید بود.
- دخانیات ← کشیدن سیگار احتمال ابتلا به روماتیسم مفصلی را افزایش می یابد.
- رژیم غذایی←مصرف زیاد گوشت قرمز و کمبود ویتامین C در بدن خطر ابتلا به روماتیسم را افزایش می یابد.
روماتیسم عضلانی
روماتیسم عضلانی یا ماهیچه ای نوعی بیماری خودایمنی است که بافت های ماهیچه ای را هدف قرار داده و باعث ایجاد التهاب می شود.
علائم روماتیسم عضلانی
- درد و خشکی عضلات
- تب خفیف
- خستگی
- درد در ناحیه شانه ها
برای درمان این نوع روماتیسم معمولا کورتیکواستروئید تجویز می شود.
روماتیسم پوستی
در این بیماری سیستم ایمنی به پوست و برخی از اندام های داخلی حمله می کند.
علائم روماتیسم پوستی
- ایجاد ضایعات پوستی
- تغییر فرم انگشتان
- التهاب مفاصل
- افزایش قند خون
- درد مفاصل و استخوان ها
احتمال استفاده از کورتون ها برای درمان این بیماری بسیار زیاد است.
روماتیسم قلبی
این بیماری را معمولا تب روماتیسمی می شناسند که بیشتر در کودکان شایع است و باعث ایجاد گلودرد، التهاب و عفونت در ناحیه گلو می شود.
علائم بیماری روماتیسم قلبی
- تب
- ورم مفاصل
- تحریک پوستی
- کاهش وزن
این بیماری با آنتی بیوتیک قابل درمان است اما اگر هرچه سریع تر اقدام به درمان نشود ممکن است فرد دچار درد در قفسه سینه، اختلال در ضربان قلب و تنگی نفس بشود.
این علائم نشان دهنده آسیب به دریچه های قلب (میترال و آئورت) است و در آن صورت بیمار باید تحت جراحی قلب قرار گیرد.
تفاوت آرتروز و آرتریت روماتوئید
این دو بیماری باهم متفاوت هستند. همانطور که بیان شد آرتریت روماتوئید نوعی بیماری خودایمنی است که به دلیل اختلال در سیستم ایمنی بدن باعث آسیب به مفاصل می شود
اما آرتروز یک عارضه فرسایشی که به دلیل فعالیت شدید و نادرست مفاصل، بالارفتن سن و آسیب دیدگی می شود.
راه های درمان روماتیسم
- مصرف دارو← مسکن ها- استروئیدها- داروهای ضدروماتیسمی- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی
- عمل جراحی
- تن آرامی و فیزیوتراپی
- ورزش هایی با دستورالعمل های خاص
- درمان های طبیعی و خانگی (کمپرس گرم و سرد)
- خواب کافی
- مصرف مکمل ها به ویژه اسیدهای چرب امگا3 به کاهش التهاب در بدن کمک می کند.
- درمان های گیاهی ← جوشانده پوست درخت بید، دارچین، زنجبیل، زرچوبه، بابونه و اوکالیپتوس
کلام آخر
همان طور که گفته شد روماتیسم با التهاب مفاصل مشخص می شود.
بهتر است با دیدن علائم اولیه بیماری به پزشک مراجعه و تحت درمان قرار گرفته تا از پیشرفت بیماری جلوگیری نمایید.
برای مطالعه مقاله های بیشتر به سایت آزمایشگاه بهنود مراجعه فرمایید.
باتشکر از توجه و همراهی شما
