آزمایشگاه بهنود در این مقاله به توضیح WBC در آزمایش خون، شرایط این تست، تفسیر نتیجه و زمان انجام آن می پردازد.
آزمایش WBC
آزمایش WBC یا شمارش گلبول های سفید نوعی آزمایش خون است که در آن تعداد گلبول های سفید بررسی می شود.
WBC یکی از تست های مکمل و بسیار مهم در آزمایش CBC است.
تعریف و کاربرد گلبول های سفید
گلبول های سفید سلول های خاصی در بدن هستند که وظیفه دفاع از بدن در برابر بیماری های مختلف را برعهده دارند.
در برخورد با بیماری های متنوع تعداد انواع مختلف گلبول های سفید زیاد می شوند تا بتوانند از بدن در شرایط بیماری دفاع کنند.
مغز استخوان به صورت مداوم گلبول سفید می سازد.
این سلول ها درون خون و سیستم لنفاوی ذخیره می شوند تا در مواجه با بیماری یا عفونت مورد استفاده قرار گیرد.
شمارش آن ها در خون برای تخصیص بیماری و برنامه درمانی بسیار موثر است.
انواع گلبول های سفید
گلبول های سفید که لکوسیت هم نامیده می شود انواع مختلف و هرکدام مسئولیت خاصی دارند.
محل استقرار آن ها متفاوت است و در مواجه با هریک از بیماری ها و شرایط خاص تعداد هرکدام تغییر می کند.
- نوتروفیل ها
- بازوفیل ها
- ائوزینوفیل ها
- لنفوسیت ها
- مونوسیت ها
این سلول ها با حمله به باکتری ها، ویروس ها و میکروب هایی که به بدن وارد شده اند به مبارزه با عفونت کمک می کنند.
نوتروفیل ها
گلبول های سفید قدرتمندی هستند که قارچ ها و باکتری ها را تخریب می کنند.
ائوزینوفیل ها
ا با ترشح مواد شیمیایی در خون هشدار می دهند که اکثرا برای مبارزه با آلرژی هستند.
بازوفیل ها
مسول تخریب انگل ها و سلول های سرطانی هستند.
لنفوسیت ها
به تولید آنتی بادی هایی می پردازد که به بدن کمک کند تا از خودش در برابر باکتری ها، ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا محافظت داشته باشد.
مونوسیت ها
مسول حمله و تخریب میکروب ها و باکتری هایی هستند که به بدن وارد می شوند.
این سلول ها در صورت نیاز به سایر اندام ها مثل کبد، نخاع، ریه و مغز استخوان رفته و در آنجا به سلولی بنام ماکروفاژ تغییر پیدا می کنند.
ماکروفاژ چیست ؟
سلول هایی که مسئول بسیاری از عملکرد ها از جمله از بین بردن بافت مرده، صدمه دیده، تخریب سلول های سرطانی و تنظیم ایمنی بدن است.
دلیل تجویز WBC
شمارش تعداد لکوسیت ها می تواند عفونت های پنهان در بدن را تشخیص دهد و پزشکان را در مورد شرایط تشخیص داده نشده مانند: بیماری های خود ایمنی، نقص ایمنی و اختلالات خونی آگاه کند.
این آزمایش به پزشک کمک می کند که اثربخشی شیمی درمانی، پرتودرمانی و … را در روند درمان افراد مبتلا به سرطان بررسی کند.
علت بالا بودن WBC
بالا بودن WBC نشان می دهد که سیستم ایمنی بدن برای از بین بردن نوعی عفونت در حال تقلا می باشد.
علت پایین بودن WBC
پایین بودن WBC نشانه وجود زخم یا بیماری در بدن است که سرعت تخریب گلبول های سفید توسط آن بیشتر از سرعت ساخته شدن آن ها است.
آمادگی تست WBC
- ناشتایی ندارد
- نیاز به آمادگی خاصی ندارد
داروهایی که نتیجه WBC را بیشتر نشان می دهد:
- کورتیکو استروئید ها
- هپارین
- کنین
- کلروفرم
- آدرنالین
- آسپرین
- اپی نفرین
داروهایی که نتیجه WBC را کمتر نشان می دهد:
- آنتی بیوتیک ها
- آنتی هیستامین ها
- ضد تیروئید ها
- دیوریتیک ها
- باربیتورات ها
- سولفونامیدها
- داروهای ضد تشنج
- داروهای شیمی درمانی
نکته: حتما قبل از دادن آزمایش پزشک خود را از مصرف داروهایتان مطلع کنید.
تفسیر WBC
- در نوزادان تازه متولد شده ← 9.000 تا 30.000 (در هر میکرولیتر خون )
- در شیرخوارگان ( زیر 2 سال ) ← 6.000 تا 17.000
- کودکان بالای 2 سال و بزرگسالان ← 5.000 تا 10.000
این محدوده طبیعی ممکن است در آزمایشگاه های مختلف متفاوت باشد.
(به بازه نرمال در برگه جواب آزمایش خود دقت داشته باشید)
درصد طبیعی انواع گلبول های سفید در خون
خون یک انسان بالغ در هر میکرولیتر خون حدود 5.000.000 گلبول قرمز و 7000 گلبول سفید دارد.
نوتروفیل ها ← 55 % تا 73 %
ائوزینوفیل ها ← 1 % تا 4%
بازوفیل ها ← 0/5 % تا 1 %
مونوسیت ها ← 2 % تا 8 %
لنفوسیت ها ← 20 % تا 40 %
محدوده خطر WBC
کمتر از 2.500 و بیشتر از 30.000 هرکدام می تواند نشان دهنده بیماری هایی باشند که گاهی خطرناک هستند.
عوامل موثر در شمارش گلبول های سفید WBC
- غذاخوردن، ورزش، استرس می تواند باعث افزایش WBC گردد.
- بارداری (ماه آخر) ممکن است با افزایش سطح WBC همراه باشد.
- سن (تعداد WBC در سنین پایین بیشتر است و با افزایش سن رو به کاهش می رود)
- زمان (شمارش WBC به هنگام صبح پایین تر و در اواخر بعد از ظهر بالاتر است)
- مشکلات طحال: طحال هم گلبول سفید می سازد. مشکلات طحال می تواند عملکرد آن را مختل کند و تعداد گلبول های سفید را کاهش دهد.
علائم کاهش WBC
- بدن درد
- سردرد
- تب
- لرز
علائم افزایش WBC
افزایش آن ها معمولا علامتی ندارد اما اگر تعداد لکوسیت ها به شدت افزایش یابد می تواند باعث انسداد عروق و ایجاد ترومبوز و پورپورا شود.
این اتفاق در بعضی از لوسمی ها یا سرطان خون می افتد.
کلام پایانی:
بعد از تشخیص پایین یا بلال بودن WBC و برنامه ریزی درمان پزشکتان به صورت دوره ای WBC شما را بررسی خواهد کرد.
بخصوص برای افراد مبتلا به سرطان این مورد جزو برنامه درمانی آن ها محسوب می شود.
اگر تعدادWBC بالا یا پایین شده باشد می تواند نشان دهد که روند درمان به خوبی پیش نمی رود
و اگر تعداد آن در محدوده طبیعی باشد به این معناست که درمان اثرگذار بوده و وضعیت بیمار رو به بهبودی است.
با آرزوی سلامتی برای شما و عزیزانتان