آزمایشگاه بهنود در این مقاله به توضیح HCT در آزمایش خون، شرایط این تست، تفسیر نتیجه و زمان انجام آن می پردازد.
آزمایش هماتوکریت یا HCT
این آزمایش نسبت حجم گلبول های قرمز به حجم کل خون را اندازه گیری می کند.
گلبول های قرمز مهم ترین سلول های خون هستند که اکسیژن و مواد غذایی را به بافت های بدن می رسانند و وجود آنها برای سلامتی انسان حیاتی به شمار می رود.
مقادیر پایین و بالا تر از حد نرمال آن نشان دهنده کم خونی یا غلظت خون می باشد.
نتایج HCT بصورت درصد بیان می شود؛ مثلا اگر فردی HCT- 35% داشته باشد یعنی 35 میلی لیتر گلبول قرمز در 100 میلی لیتر خون او وجود دارد.
هدف از انجام تست HCT
این تست به پزشکان کمک می کند تا یک بیماری یا میزان واکنش بدن به روش درمانی خاصی را بررسی نمایند.
دلایل تجویز HCT
- کم خونی
- تشخیص غلظت خون
- سرطان
- رژیم غذایی نامناسب
- کم آبی بدن
آمادگی های آزمایش HCT
این تست نیاز بهه ناشتایی ندارداما ممکن است با آزمایشات دیگری تجویز شده باشد که برای آن ها رعایت ناشتایی ضرورت داشته باشد.
نمونه گیری آزمایش HCT
نمونه خون از ورید بازویی شما گرفته خواهد شد.
چگونگی ارزیابی نمونه خون برای آزمایش هماتوکریت
میزان هماتوکریت در آزمایشگاه با استفاده از دستگاهی بنام سانتریفیوژ که با سرعت زیادی محتوای خون را می چرخاند ارزیابی می شود.
کارشناسان آزمایشگاه برای جلوگیری از انعقاد خون ماده خاصی به آن اضافه می کنند و بعد از خارج شدن لوله آزمایش از سانتریفیوژ محتوای آن به 3 بخش زیر تفکیک خواهد شد:
- گلبول های قرمز
- پلاسما (مایعات موجود در خون)
- مایع ضدانعقاد
هر جز در قسمت مختلفی از لوله قرار گرفته و گلبول های قرمز به قسمت پایین لوله می روند.
سپس میزان آن ها با مرجع خاصی اندازه گیری شده و درصد هریک نسبت به حجم کلی خون مشخص می شود.
تفسیر آزمایش HCT
| سطح طبیعی در نوزادان تا 2 ماهگی | 28 % تا 67 % |
| 2 تا 6 ماهگی | 29 % تا 41 % |
| 6 ماهگی تا 2 سالگی | 33 % تا 39 % |
| در کودکان 2 تا 6 سال | 34 % تا 40 % |
| 6 تا 12 سال | 35 % تا 45 % |
| در زنان 12 سال به بالا | 34 % تا 46 % |
| در زنان یائسه | 36 % تا 48 % |
| در زنان باردار | 31 % تا 43 % |
| در مردان 12 تا 18 سال | 37 % تا 49 % |
| مردان بالای 18 سال | 41 % تا 50 % |
مقادیر بحرانی HCT
بالای 60% و زیر 15% می تواند خطرناک و نشان از بروز یک بیماری باشد.
چه افرادی باید آزمایش هماتوکریت بدهند؟
- بروز مشکلات تنفسی
- احساس نفخ
- بروز دردهای مکرر در ناحیه شکم بعد از غذا خوردن
- وجود خون در ادرار یا مدفوع
- بروز مشکلات بینایی و یا گفتاری
- احساس درد در قفسه سینه
- احساس تورم، درد یا خارش بازوها
- حالت تهوع یا استفراغ
پایین بودن HCT نشانه چیست؟
- بیماری های التهابی مزمن
- لوسمی
- لنفوم
- کم خونی داسی شکل
- نارسایی کلیه
- اختلالات مغز استخوان
- خون ریزی داخلی
- کم خونی همولیتیک
- تخریب گلبول های قرمز
- تغذبه نامناسب و کمبود عناصر غذایی مثل آهن، فولات، ویتامین B12
بالا بودن HCT نشانه چیست؟
- دهیدراتاسیون (کمبود آب بدن)
- بیماری های ریوی ( کاهش اکسیژن رسانی به بافت های بدن )
- بیماری قلبی مادرزادی
- بیماری پلی سیتمی ورا
- تومور کلیه
- بارداری ( تا حد کمی کاهش HCT طبیعی است)
نکته: اگر در ارتفاعات زندگی می کنید به دلیل کم بودن اکسیژن هوا در این مناطق، سطح هماتوکریت شما بالاتر خواهد بود.
علائم کم خونی یا HCT پایین
- ضعف و خستگی
- درد در قفسه سینه
- سرگیجه
- سردی دست و پا
- سردرد
علائم غلظت خون یا HCT بالا
- تاری دید
- افزایش وزن
- تعریق زیاد
- خستگی
- بی اشتهایی
- تنگی نفس (مصرف قلیان نیز غلظت خون را افزایش می دهد)
کلام آخر
آزمایش هماتوکریت می تواند به پزشک کمک کند تا وجود یک بیماری خاص را در بدن شما تشخیص دهد و یا روند درمان و پاسخ به روش درمانی را بررسی نماید.
همچنین می تواند غلظت خون شما را با این آزمایش سنجیده و تحت درمان قرار دهد.
آزمایشگاه پاتوبیولوژی بهنود آماده ارائه خدمات در بالاترین سطح دقت و کیفیت به شما عزیزان می باشد.
شما می توانید با مراجعه به سایت آزمایشگاه بهنود از خدمات آزمایشگاه به صورت غیرحضوری استفاده نمایید.
آنلاین پذیرش شوید و با درخواست نمونه گیری در منزل یا محل کار خود از این خدمات ارزنده بهره مند شوید.
با آرزوی سلامتی برای شما
