آزمایشگاه بهنود در این مقاله به توضیح آزمایش آلکالین فسفاتاز (ALP)، شرایط این آزمایش، تفسیر نتیجه و زمان انجام آن ها می پردازد.
آزمایش آلکالین فسفاتاز (ALP)
آلکالین فسفاتاز ALP چیست؟
یکی از آنزیم های مهم که در بافت های مختلف بدن از جمله : کبد، استخوان، روده، کلیه و در جفت زنان باردار یافت می شود.
این آنزیم ها به شکستن پروتئین ها کمک می کند و اصلی ترین منبع ALP در بدن، کبد است.
آزمایش ALP
تست ALP یک آزمایش خون است که مقدار ALP در خون را اندازه گیری می کند.
سطح غیرمعمول ALP در بدن می تواند نشان دهنده مشکلات کبدی، اختلالات استخوانی، مشکل کلیوی و یا برخی از انواع سرطان ها باشد.
عملکرد ALP در بدن
- تنظیم رشد سلولی در طول رشد جنین
- انتقال مواد مغزی و سایر آنزیم ها در کبد
- انتقال اسیدهای چرب، فسفات و کلسیم در روده ها
- کمک به تشکیل و رشد استخوان ها
- هضم چربی در روده
علت انجام آزمایش ALP
-
کبد و کیسه صفرا
یکی از مواردی که پزشک ALP را تجویز می کند زمانی است که بخواهد عملکرد کبد یا کیسه صفرا را ارزیابی نماید.
با انجام این آزمایش می توان انواع بیماری های زیر را تشخیص داد.
- هپاتیت (التهاب کبد)
- سیروز کبدی (ایجاد زخم در کبد)
- انسداد مجاری صفراوی ( ناشی از سنگ صفرا، سرطان یا التهاب)
- کوله سیستیت (التهاب کیسه صفرا)
-
استخوان ها
این آزمایش برای تشخیص بیماری های استخوانی نیز به کار می رود.
- راشیتیزم ( نرمی استخوان در کودکان که به دلییل کمبود کلسیم و ویتامین D رخ می دهد)
- اوستئومالاسیا (نرم شدن استخوان در بزرگسالان به دلیل کمبود ویتامین D )
- بیماری پاژه استخوانی (اختلالات جدی در زمینه رشد و تخریب استخوان ها )
-
تومورهای سرطانی
-
ارزیابی روش درمان بکار گرفته شده
علائم بیماری های کبدی
- خستگی و ضعف
- حالت تهوع و استفراغ
- زردی پوست و سفیدی چشم ها
- ادرار تیره رنگ
- مدفوع کم رنگ و روشن
- کاهش وزن
علائم اختلالات استخوانی
- شکستن مکرر استخوان ها
- درد استخوان ها و مفاصل
- بزرگ شدن یا تغییر شکل غیرطبیعی استخوان ها
علل افزایش ALP
بیماری های کبدی
- سنگ کیسه صفرا (شایع ترین دلیل افزایش ALP)
- تنگی مجاری صفراوی
- انسداد ناشی از بدخیمی ها
- دیابت
- هپاتیت مزمن فعال، سیروز
- سرطان کبد
بیماری های استخوانی
- بیماری های متابولیک استخوانی
- ترمیم استخوان شکسته شده
- پوکی استخوان
- بیماری های پاژه
- تومور متاستاتیک استخوانی
دلایل افزایش خفیف
- اواخر دوره حاملگی
- پرکاری تیروئید
- نارسایی احتقان قلبی
- سرطان های پستان، پانکراس، ریه و کیسه صفرا
علل کاهش ALP
- آنمی (کم خونی)
- کم کاری تیروئید
- کمبود ویتامین C
- مقادیر بیش از حد ویتامین D
- هیپوفسفاتازی (کمبود فسفر بصورت ارثی)
- کمبود تغذیه ای روی و منیزیم
- بیماری سلیاک
- عفونت HIV
- کمبود اسیدفولیک
آمادگی آزمایش ALP
بهتر است قبل از این آزمایش 10 تا 12 ساعت ناشتا باشید
نمونه گیری آزمایشALP
نمونه خون از ورید بازویی شما گرفته می شود.
تفسیر آزمایش ALP
آزمایشگاه های مختلف محدوده مرجع متفاوتی دارند اما محدوده معمول نرمال به شرح زیر است.
سطوح نرمال ALP بر حسب واحد (U/L) اندازه گیری و گزارش می شود.
- کودکان تا 15سال ← U/L 180-1200
- مردان ← U/L 80 -306
- زنان ← U/L 64-306
مواردی که بطور طبیعی ALP بالا می باشد
یک فرد ممکن است مشکل اساسی سلامتی نداشته باشد اما ALP او بالا باشدومثلا:
- کودکان و نوجوانان در حال رشد
- زنان باردار
- افراد سالمند
- افرادی که شکستگی استخوان در حال بهبودی دارند
کلام آخر
آلکالین فسفاتاز (ALP) آنزیمی است که به تجزیه پروتئین ها کمک می کند.
این آنزیم بوسیله آزمایش ALP قابل اندازه گیری است.
تغییر در مقادیر ALP می تواند بصورت طبیعی و بدون هیچ گونه بیماری رخ بدهد، اما در برخی از سطوح غیر طبیعی نیز می تواند بیانگر بیماری هایی نظیر: مشکلات کبدی، کلیوی و استخوان ها باشد.
درواقع این تست می تواند بخشی از غربالگری کبد و بررسی روند درمان بیماری کبدی باشد.
با تشکر از توجه و همراهی شما
