آزمایش هموگلوبین (HGB)

آزمایشگاه بهنود در این مقاله به توضیح آزمایش هموگلوبین (HGB)، شرایط این تست، تفسیر نتیجه و زمان انجام آن می پردازد.

آزمایش هموگلوبین

این آزمایش برای بررسی میزان هموگلوبین موجود در گلبول های قرمز انجام می شود.

علامت اختصاری آن hgb یا hb می باشد و بخشی از آزمایش CBC است.

هموگلوبین چیست؟

هموگلوبین نوعی پروتئین در گلبول های قرمز است که توسط مغز استخوان ساخته شده و وظیفه اکسیژن رسانی از ریه ها به بقیه اندام های بدن را به عهده دارد.

این پروتئین اکسیژن را از طریق سرخرگ ها حمل کرده و به بافت های بدن می رساند و کربن دی اکسید را توسط سیاهرگ ها از سایر نقاط بدن بر می گرداند.

قرمز بودن رنگ خون نیز به دلیل وجود این پروتئین می باشد.

هموگلوبین نقش مهمی در حفظ شکل طبیعی گلبول های قرمز دارد.

گلبول های قرمز در حالت طبیعی گرد هستند و در قسمت میانی آن فرورفتگی دارند. ساختار غیر طبیعی هموگلوبین می تواند شکل طبیعی گلبول ها را تغییر داده و عملکرد آنها را مختل کند.

آزمایش hgb چه زمانی تجویز می شود؟

اگر علائم زیر را داشته باشید پزشک میزان هموگلوبین خون شما را بوسیله آزمایش خون بررسی می کند.

• حالت ضعف و خستگی
• از حال رفتن و غش
• تنگی نفس
• رنگ پریدگی

دلایل تجویز آزمایش hgb

• برای بررسی سلامت عمومی

ممکن است این آزمایش به عنوان بخشی از یک شمارش کامل خون در طول یک معاینه پزشکی تجویز شده و سلامت عمومی شما و اختلالاتی مانند کم خونی بررسی شود.

• برای تشخیص بیماری

اگر دچار علائمی مانند ضعف و رنگ پریدگی یا تنگی نفس باشید پزشک برای شما آزمایش هموگلوبین را تجویز خواهد کرد.

این علائم ممکن است نشانه کم خونی یا پلی سیتمی ورا باشد که این آزمایش به تشخیص آن کمک می کند.

• برای انتخاب نوع درمان و برنامه ریزی پزشک برای روند درمانی مناسب

آمادگی آزمایش هموگلوبین

اگر نمونه خون فقط برای تست hgb باشد نیازی به ناشتایی ندارد اما اگر از نمونه خون برای آزمایشات دیگری هم استفاده می شود ممکن است رعایت ناشتایی برای شما ضرورت داشته باشد.

نمونه گیری آزمایش hgb

نمونه خون از ورید بازویی شما توسط نمونه گیر آزمایشگاه گرفته می شود.

محدوده نرمال هموگلوبین (hgb)

علائم هموگلوبین پایین

• ضربان قلب غیر طبیعی
• تنگی نفس
• رنگ پریدگی پوست
• سردرد
• دست و پاهای سرد و متورم
• درد در قفسه سینه
• مشکل در فعالیت های بدنی

علل احتمالی hgb پایین

• کمبود آهن در رژیم غذایی که باعث کاهش تولید hgb در مغز استخوان می شود.
• فقدان فولات یا ویتامین B12 که تولید گلبول های قرمز را کاهش می دهد.
• کم کاری تیروئید: زمانی که غده تیروئید به مقدار کافی هورمون تولید نمی کند.
• خون ریزی داخلی: زخم معده، سرطان معده یا روده بزرگ
• کم خونی داسی شکل : بیماری ژنتیکی که باعث می شودشکل گلبول های قرمز از حالت طبیعی خود به داسی شکل در می آید و توانایی حمل hgb   کمتری دارد.
• بیماری های مزمن کلیوی: کلیه ها به درستی فعالیت نمی کند و نتیجه آن کمبود اریتروپویتین (هورمونی که تولید گلبول های قرمز را در مغز استخوان تحریک می کند) می شود.
• شرایط مغز استخوان: مانند لوسمی که باعث می شود به مقدار کافی گلبول قرمز در مغز استخوان تولید نشود.
• از دست دادن خون زیاد بعد از جراحات و آسیب های جدی
• اهدای بیش از حد خون
• خونریزی شدید در قاعدگی
• استفاده بیش از حد از الکل

علائم هموگلوبین بالا

• خارش
• سردرد و سرگیجه
• زود کبود شدن پوست
• تعریق زیاد
• تورم مفاصل
• زردی پوست و چشم ها (یرقان)
• قرمزی پوست
• احساس خستگی
• کاهش وزن شدید

علل هموگلوبین بالا

• بیماری های قلبی و ریوی

توانایی ریه های شما را برای انتقال اکسیژن به جریان خون و توانایی قلب شما برای پمپاژ را کاهش می دهد.

• سیگار کشیدن
• انسداد ریه (COPD)

وضعیتی که ریه ها ملتهب شده و مانع از ورود هوا به ریه ها می گردد.

• زندگی در ارتفاعات

مکان هایی که اکسیژن کمتری در هوا وجود دارد مثل کوه ها

• مصرف بی مورد اریتروپویتین مثل افزایش عملکرد فیزیکی در سطح بالا
• کم آبی بدن
• نارسایی قلبی
• سرطان کبد یا کلیه

عوامل تاثیرگذار بر تفسیر نتیجه آزمایش هموگلوبین

• سن
• جنس
• ژنتیک فردی
• وضعیت بارداری
• قومیت
• ارتفاعی که در آن زندگی می کنید
• انتخاب سبک زندگی
• آزمایشگاهی که در آن تست انجام می شود
• روش مورد استفاده در انجام آزمایش

کلام پایانی

معمولا این آزمایش در کنار اجزای شمارش کامل خون برای بررسی علائم بیماری و نظارت بر روند درمان و وضعیت سلامت افراد تجویز می شود.

اگر هموگلوبین پایین باشد ممکن است پزشک آزمایشات بیشتری را درخواست کند تا علت کم خونی بررسی شود.

اگر نتایج آزمایش شما خارج ار محدوده نرمال باشد باید برای درمان به پزشک مراجعه نموده تا از سلامت جسمانی خود اطمینان یابید.

برای انجام خدمات آزمایشگاهی و نمونه گیری در منزل می توانید به سایت آزمایشگاه بهنود مراجعه و از خدمات غیرحضوری آزمایشگاه بهره مند شوید.

همکاران ما در اولین فرصت با شما تماس گرفته و اقدامات لازم جهت هماهنگی با شما را انجام خواهند داد.

جواب آزمایش شما با بررسی بهترین متخصصان و در کوتاه ترین زمان ممکن به دستتان خواهد رسید.

با تشکر از توجه و همراهی شما