آزمایشگاه بهنود در این مقاله به توضیح آزمایش آمیلاز، شرایط این تست، تفسیر نتیجه و زمان انجام آن می پردازد.
آزمایش آمیلاز
این آزمایش میزان آمیلاز را در خون یا ادرار اندازه گیری می کند.
آمیلاز چیست؟
یک نوع آنزیم است که به هضم کربوهیدرات ها می پردازد و آن ها را تبدیل به گلوکز نموده و برای بدن انرژی تولید می کند.
آمیلاز در بدن توسط پانکراس و غدد بزاقی ساخته می شود و مقدار اندکی از آن در خون و ادرار طبیعی است اما اگر مقدار آن در خون و ادرار زیاد باشد می تواند نشان دهنده اختلال در عملکرد لوزالمعده باشد.
چه زمانی آزمایش آمیلاز تجویز می شود؟
- برای تشخیص و پایش پانکراتیک مزمن یا سایر اختلالات پانکراس
- بررسی اختلالات مربوط به عملکرد لوزالمعده که با علائم زیر ظاهر می شود:
- شکم درد
- تب
- کم اشتهایی
- حالت تهوع
- زردی چهره
- مدفوع چرب و بدبو
پانکراس چیست؟
پانکراس عضوی از بدن است که در داخل حفره شکمی و زیر کبد قرار دارد که قسمت سر آن به ابتدای روده ی کوچک متصل شده است.
در داخل لوزالمعده مجاری کوچکی وجود دارد که آنزیم های گوارشی تولید شده توسط لوزالمعده را وارد پانکراس می کنند و پس از آن به روده وارد می شوند و به تجزیه کربوهیدرات ها پرداخته و آن ها را به قندهای ساده برای تامین انرژی تبدیل می کنند.
آسیب به سلول های پانکراس باعث ریزش این آنزیم به سیستم لنفاوی داخل پانکراس می شود و تقریبا 12 ساعت پس از شروع بیماری سطح آمیلاز بطور غیرطبیعی در بدن افزایش می یابد.
آمیلاز می تواند طی 2 ساعت توسط کلیه ها پاک شود و سطح آن پس از گذشت چند ساعت تا چند روز به حالت طبیعی بازگردد اما پانکراتیک مداوم، نشت مجاری پانکراس و انسداد مجرا باعث افزایش مداوم آمیلاز خواهد شد.
نکته: اگرچه تست آمیلاز یک آزمایش حساس نسبت به اختلالات پانکراس است اما جزو تست های اختصاصی نیست و ممکن است بیماری های دیگری نیز باعث افزایش میزان آمیلاز در خون شوند.
بیماری هایی که سطح آمیلاز را افزایش می دهند
- انسداد روده یا زخم های سوراخ دار
- کتواسیروز دیابتی
- زخم یا التهاب در پانکراس
- انفارکتوس (مرگ بافت روده)
- اوریون
- استفاده از مواد مخدر
- بارداری در لوله های فالوپ
- عفونت
- آپاندیسیت
- اختلالات کلیوی
- تورم کیسه صفرا
- تورم غدد بزاقی
- تومورهای پروستات
- پانکراتیک حاد یا مزمن
- سرطان ریه
- سرطان تخمدان
- بارداری
بیماری هایی که سطح آمیلاز را کاهش می دهند
- نارسایی پانکراس
- بیماری های کبدی
- هپاتیت
- پانکراتیکتومی
- سیستیک فیبروزیس پیشرفته
داروهای تاثیر گذار بر افزایش سطح آمیلاز
- آسپرین
- داروهای ضدبارداری خوراکی
- کدئین و مورفین
- ایندومتاسین
- کورتیکو استروئیدها
- دیورتیک ها
بیماری هایی که با تست آمیلاز تشخیص داده می شوند
-
پانکراتیک
معمولا پزشک تست آمیلاز را به همراه لیپاز تجویز می نماید. لیپاز هم نوعی آنزیم است که به لوزالمعده برای هضم چربی ها کمک می کند.
آین دو آزمایش می توانند بیماری هایی مثل پانکراتیک، سنگ کیسه صفرا و سرطان پانکراس را تشخیص دهند .
-
بیماری های گوارشی
در صورت وجود سنگ کیسه صفرا، تنگی مجاری پانکراس یا سرطان لوزالمعده مجاری حامل آنزیم های گوارشی به روده مسدود می شوند.
به کمک این آزمایش می توان بیماری های زخم معده، آپاندیسیت، تومورها و عفونت غدد بزاقی را تشخیص داد.
-
فیبروز سیستیک
در این شرایط فرد دچار عفونت ریه شده و این وضعیت می تواند جذب مواد مغذی را برای بدن دشوار کند و معمولا افراد مبتلا سطح آمیلاز بالایی دارند و دارای مخاط غلیظی هستند
که حرکت آنزیم های گوارشی را از لوزالمعده به روده کوچک کند می کند.آزمایش آمیلاز برای بررسی شرایط این افراد نیز استفاده می شود.
نمونه آزمایش آمیلاز
این آزمایش به وسیله تجزیه و تحلیل نمونه خون انجام می شود که از ورید بازویی گرفته خواهد شد.
آمادگی های آزمایش آمیلاز
این آزمایش آمادگی خاصی ندارد اما ممکن است به شما توصیه شود که از 2 ساعت قبل از نمونه گیری خون چیزی بجز آب نخورید.
همچنین از 24 ساعت قبل از نمونه گیری خون و ادرار نباید از الکل مصرف کرده باشید.
آزمایشات مرتبط با تست آمیلاز
-
لیپاز
-
آمیلاز ادرار
تفسیر آزمایش آمیلاز
مقدار نرمال آمیلاز با توجه به سن، جنسیت و سابقه بیمار متفاوت است و ممکن است در آزمایشگاه های مختلف دامنه مرجع نیز متفاوت باشد.
اما بطور کلی مقدار نرمال این آنزیم برای بزگسالان بین 30 تا 110 واحد در لیتر می باشد.
برای کودکان 20 – 110 واحد در لیتر می باشد.
کلام آخر
شما می توانید برای کنترل آنزیم های گوارشی از جمله آمیلاز و لیپاز یک آزمایش خون ساده انجام داده و جواب آن را در کوتاه ترین زمان و بهترین کیفیت ودقت از آزمایشگاه پاتوبیولوژی بهنود دریافت نمایید.
با تشکر از توجه و همراهی شما
