پاتولوژی و آنالیز ادرار

آزمایشگاه بهنود در این مقاله به معرفی بخش پاتولوژی و آنالیز ادرار به عنوان یکی از بخش های مهم آزمایشگاه و جنبه های مختلف آنها می پردازد.

پاتولوژی شاخه ای از پزشکی می باشد که به بررسی عوامل گوناگون از جمله علت، منشا و ماهیت بیماری های بافت ها، اندام ها و مایعات بدن به منظور مطالعه و تشخیص بیماری ها می پردازد.

آزمایشگاه بهنود، به عنوان یکی از آزمایشگاه های مطرح در شهر کرج، دارای بخش پاتولوژی قدرتمند و با تجهیزات به روز می باشد.

بخش پاتولوژی

بخش پاتولوژی هم آزمایش های روتین و هم آزمایش های بافت شناسی را انجام میدهد.

علم پاتولوژی

پاتولوژی از دو کلمه پاتو که به معنای آسیب یا درد و لوژی logy به معنای شناسایی تشکیل شده است و معنای کلی این علم آسیب شناسی می باشد.

در واقع این علم به مطالعه و شناخت میکروسکوپی سلولهای تشکیل دهنده بافت های بدن می پردازد.

علم پاتوبیولوژی به تشخیص علت بیماریها، نحوه پیشرفت بیماریها و تغییرات ایجاد شده می پردازد.

دانستن این علم برای اطلاع یافتن از فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی و همچنین درک شناخت شکل سلولهای غیرطبیعی که نشان دهنده بروز بیماری می باشد، ضروری است.

اساس علم پاتولوژی را سلول تشکیل میدهد چرا به مجموعه سلولهای یکشکل که دارای عملکرد مشابه هستند یک بافت میگویند.

از مجموع چند بافت عضو و از مجموع چند عضو دستگاه به وجود می آید.

پاتولوژیست

پاتولوژیست در راستای تشخیص بیماری نیازمند آشنایی کامل با ساختار سلولی و بافتهای بدن می باشد.

این علم اساس علوم پزشکی و بیولوژی را تشکیل می دهد.

در واقع ارتباط این دو علم را از نظر شناساندن ساختمان سلولهای بدن برقرار می کند.

4 جنبه مهم از یک بیماری که در بخش پاتولوژی بررسی می شوند

1) اتیولوژی(علت شناسی)

2) پاتوژنز(مکانیسم ایجاد)

3) مورفولوژی(ریخت شناسی)

4) اهمیت بالینی

8 حوزه پاتولوژی

پاتولوژی را با توجه به روش های مورد استفاده و یا انواع بیماری هایی که بررسی می شوند، می توان به هشت حوزه تقسیم بندی کرد:

پاتولوژی عمومی – General

آسیب شناسی عمومی یک زمینه گسترده و پیچیده می باشد که شامل مطالعه مکانیسم های آسیب های سلول ها و بافت ها وهمچنین درک نحوه واکنش های بدن و ترمیم این آسیب ها است. نمونه هایی که ممکن است در این حوزه مورد مطالعه قرار گیرند شامل نکروز، نئوپلازی، ترمیم زخم، التهاب و نحوه سازگاری سلول ها با آسیب می باشد.

پاتولوژی تشریحی – Anatomical2

پاتولوژی تشریحی به مطالعه و تشخیص بیماری ها از طریق تحلیل میکروسکوپی نمونه ها می پردازد که ممکن است از بخش های مختلفی از مایعات بدن، بافت ها و گاهی اوقات کل بدن یا اتوپسی تهیه شوند.

فاکتورهایی که در این حوزه بررسی می شوند شامل: ظاهر سلول، آرایش تشریحی و شیمیایی داخل سلول هاست.

این آرایش به شاخه های  مختلفی تقسیم بندی می شوند که شامل:

(نمونه هایی از بافت های بدن در سطح میکروسکوپی) Histology_

(نمونه هایی از بافت ها و مایعات بدن در سطح سلولی) Cytology_

(آسیب شناسی قانونی و کالبد شکافی به منظور کشف علت مرگ و میر) Forensic Pathology _

پاتولوژی بالینی – Clinical3

آسیب شناسی بالینی به تحلیل و بررسی نمونه های خون، ادرار و بافت به منظور تشخیص بیماری ها می پردازد.

اطلاعات ارائه شده در این آزمایشگاه ها شامل شمارش خون، انعقاد خون و نتایج الکترولیت است.

ژنتیک

این علم دارای سه شاخه اصلی می باشدک

(تجزیه و تحلیل ناهنجاری های کروموزومی در سطح میکروسکوپی)Cytogenetics _

(جستجوی مارکر های بیماری خاص با استفاده از تکنیک های بیوشیمیایی)Biochemical Genetics _

جستجو و تجزیه و تحلیل آن) DNA(جهش های ژنی با استفاده از فناوری Molecular Genetics _

مایعات و بافت های بدن DNAبه طور کلی ژنتیک شامل آزمایشاتی بر روی کروموزوم ها، ومارکرهای بیوشیمیایی می باشد و به منظور تشخیص بیماری های ژنتیکی است.

بیوشیمی

هماتولوژی

ایمونولوژی

میکروبیولوژی

دلایل انجام آزمایش پاتولوژی

1) غربالگری بیماری

می توان بیماری را در مراحل اولیه شناسایی و متوقف کرد.

2) پیدا کردن ریسک بالقوه سلامتی

3) تشخیص و پیش بینی بیماری

4) کنترل کردن بیماری یا تنظیم رژیم دارویی

زیر مجموعه بخش پاتولوژی

1- بالینی

مطالعه تغییرات سلولی مایعات بدن مثل خون، ادرار، مایع نخاعی، ترشحات واژن، خلط و … به صورت میکروسکوپی

2- تشریحی

مطالعه ساختار ماکروسکوپی و میکروسکوپی ضایعه های بدن.

ضایعه ها از سه قسمت تشکیل شده اند:

• اتوپسی

نمونه برداری از بافتهای مرده

• بیوپسی

نمونه برداری از بافتهای زنده

• سیتوپاتولوژی

سیتولوژی یا سلول شناسی

بررسی سیتولوژی میتواند در تشخیص بدخیمی های سلولی (سرطان ها) و بیماری های التهابی و عفونی به کار برده شود.

آزمایش های سیتولوژی بر روی نمونه سلول های آزاد یا قسمتی از بافت انجام می شود.

این آزمایشها اغلب با نام تستهای اسمیر شناخته می شوند.

بخش آنالیز ادرار

در این بخش از آزمایشگاه، تمام پارامترهای بیوشیمیایی مورد تجزیه قرار میگیرند.

پارامترهای بیوشیمیایی

قند، بیلی روبین، پروتئین، اروبیلینوژن و …

در این بخش همچنین میتوان ادرار را از نظر برخی از مواردی که به صورت معمول در ادرار وجود ندارند و در اثر برخی از بیماریهای نقض ایمنی مادرزادی یا سیستماتیک بوجود می آیند مورد آزمایش قرار دارد.

ویژگی های بخش آنالیز ادرار

1- کنترل کیفی داخلی و خارجی در مورد تمام پارامترها و عناصر در بخش تجزیه ادرار

2- کنترل کیفی به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه

3- به کارگیری پرسنل کارآزموده و باتجربه

4- ارائه گزارش المنتهای میکروسکوپی ادرار

5- بررسی از نظر عناصر غیرطبیهی سلولی در رسوب ادرار بیماران

6- بررسی از نظر سیتولوژی ادرار

آزمایش کامل ادرار علاوه بر اینکه بهترین آنالیز جهت بررسی سیستم کلیه و مجاری ادرار می باشد ، در اکثر موارد نمودی کلی از متابولیسم بدن را نیز فراهم می کند.

مراحل آماده سازی لام ها و فیکساسیون نمونه ها

1- نمونه برداری که به سه صورت انجام می شود:

الف) اتوپسی(نمونه برداری از بافت مرده)

ب) بیوپسی(نمونه برداری از بافت زنده)

ج) سیتوپاتولوژی(سلول شناسی)

2) پاس دادن

3) پروسس

4) قالب گیری

5) برش با میکروتوم

6) رنگ آمیزی

7) مونتاژ لام

 خدمات قابل ارائه در بخش پاتولوژی

_ انجام آزمایش های پاتولوژی بر روی نمونه های برداشت شده با استفاده از تکنیک های اختصاصی

_ انجام آزمایش های سیتولوژی با استفاده از مایعات بدن نظیر ادرار، ترشحات پستان،  مایع نخاعی،  خلط و…

– پاپ اسمیر به روش Liquid_based و Conventional

_ فروزن سکشن برای تمامی بافت ها

_ انواع رنگ آمیزی های اختصاصی

_ تهیه بلوک و اسلاید از انواع بافت ها

_ مشاوره و گزارش لام های تهیه شده در آزمایشگاه های دیگر

در انتها به معرفی چند سایت جالب در رابطه با پاتولوژی می پردازیم

1) اطلس پاتولوژی وابسته به دانشگاه ایلینوئیز آمریکا

این سایت شامل پاتولوژی عمومی ، پاتولوژی قلب و عروق ، پاتولوژی غدد درون ریز و پاتولوژی کلیه می باشد. در این سایت می توان تصاویر مورد نظر را بر حسب حروف الفبا یافت.

2) اطلس پاتولوژی

این سایت دارای لام های فراوان و طبقه بندی شده حاوی تصاویر میکروسکوپی پاتولوژیک همراه با رنگ آمیزی های اختصاصی می باشد.

3) مجمع متخصصان آناتومی آمریکا

این سایت حاوی مطالب مفید در رابطه با کتاب ها و منابع آناتومی می باشد.

4) آناتومی و بافت شناسی

این سایت حاوی متن کامل آناتومی گری به همراه تصاویر آن می باشد.

بخش پاتولوژی آزمایشگاه بهنود با رعایت دقیق استاندارد های کنترل کیفی و بهره گیری از پیشرفته ترین و دقیق ترین تجهیزات ، قادر به ارائه طیف وسیعی از آزمایش های پاتولوژی به پزشکان و بیماران محترم می باشد.