آمادگی قبل از آزمایش

1. حداقل سه روز قبل از نمونه گیری و انجام آزمایش، رژیمی حاوی 200-150 گرم کربوهیدرات در روز به فرد داده شود.
2. در روز مراجعه به آزمایشگاه شرایط ناشتایی به مدت 8 تا 14 ساعت رعایت گردد.
3. در حالت ناشتا از بیمار خون گرفته و سپس بنا به دستور پزشک در خواست کننده مقدار معین گلوکز را در یک لیوان حاوی 300-200 سی سی آب حل نموده و به بیمار توصیه می شود تا ظرف مدت 2 تا 5 دقیقه آن را میل نماید.

البته جهت  کسب اطمینان از اینکه قند خون بیمار خیلی بالا نباشد قبل از دادن محلول گلوکز به بیمار، ابتدا میزان قند ادرار وی کنترل می گردد و به شرط منفی بودن آن، آزمایش ادامه می یابد.

4. چنانچه بیمار نتواند تمام محلول قندی را بخورد یا مقدار و یا تمام آن را استفراغ نماید؛ مقدار گلوکز خون بطور کاذب کاهش خواهد یافت. در صورت بروز این حالت مسول نمونه گیری را در جریان قرار دهید.

بدیهی است که در اینگونه موارد ادامه آزمایش قطع می گردد و جهت تکرار آزمایش به بیمار توصیه می شود تا روزی دیگر با رعایت شرایط پیشگفت مراجعه نماید.

5. پس از اتمام محلول گلوکز به مسول نمونه گیری اطلاع دهید تا ساعات مربوط به مراجعات بعدی برای خونگیری را بطور دقیق در برگه شما ثبت نماید. این نوبت ها ممکن است نیم ساعت به نیم ساعت تا چهار نوبت و یک ساعت به یک ساعت، بین دو تا سه نوبت (بسته به درخواست پزشک) باشد.
6. در طی مدت انجام آزمایش از مصرف مواد غذایی مختلف و دخانیات خودداری نموده و ضمن پرهیز از انجام فعالیت های بدنی، بر روی یک صندلی استراحت نموده و توجه داشته باشید که استرس های روانی می توانند منجر به افزایش قند خون گردند.
7. در صورت نیاز خوردن آب بلامانع است.
8. درست سر ساعت های قید شده در برگه خود جهت خونگیری به نمونه گیری مراجعه نمایید.
9. با پایان یافتن آخرین مرحله خونگیری می توانید از مواد غذایی و به ویژه آبمیوه استفاده کنید.

(توجه شما به نکات قید شده منجر به افزایش دقت در نتایج آزمایش می شود)

1. زمان مناسب جهت نمونه گیری برای آزمایش

   1. صبح هنگام (قبل از ساعت 12 ظهر)
   2. حداقل 2 و حداکثر 3 ساعت بعد از بیدار شدن
   3. توصیه می شود قبل از نمونه گیری از پیاده روی، ورزش و هرنوع فعالیت بدنی اجتناب شود.
   4. حداقل طی 12 ساعت اخیر تماس جنسی یا نزدیکی یا تحریک سینه انجام نشده باشد.
   5. در شب قبل از آزمایش لباس گشاد و راحت بپوشید و از پوشیدن لباس های تنگ خصوصا در ناحیه سینه و پستان ها خودداری کنید.

   (توجه: اگر شرایط ذکر شده را ندارید انجام آزمایش را به روز دیگری موکول کنید)

   داروهای موثر بر آزمایش پرولاکتین

   • داروهایی مانند استروژن، داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای، خواب آورها، آمفتامین ها، داروهای فشار خون بالا ( رزرپین، وراپامیل، متیل دوپا) و برخی از داروهایی که برای درمان ریفلاکس معده (سایمتیدین) استفاده می شوند، باعث افزایش پرولاکتین می گردد.
   • گیاهانی مثل شمبلیله، تخم رازیانه و شبدر قرمز نیز باعث افزایش پرولاکتین می شود.
   • داروهایی مانند دوپامین، لوودوپا و مشتقات آلکالوئیدهای ارگو باعث کاهش پرولاکتین می شوند.

   (توجه شما در رعایت نکات ذکر شده منجر به افزایش دقت در نتایج آزمایش می گردد)

1. نیازی به ناشتا بودن وجود ندارد جز در مواردی که علاوه بر این آزمایش درخواست اندازه گیری قندخون ناشتا نیز وجود داشته باشد.
2. 50 گرم از پودر گلوکز را در یک لیوان آب حل نموده و ظرف مدت 2 تا 5 دقیقه آن را میل کنید.
3. پس از اتمام محلول گلوکز ساعت را بخاطر سپرده و درست یک ساعت پس از آن در نمونه گیری حضور یابید تا خونگیری انجام گردد.

( ترجیحا ساعت دقیق نمونه گیری روی برگه بیمار ثبت شود)

4. در طی مدت این یک ساعت از مصرف مواد غذایی مختلف و دخانیات خودداری نموده و ضمن پرهیز از انجام فعالیت های بدنی بر روی صندلی استراحت نموده و توجه داشته باشید که استرس های روانی می توانند منجر به افزایش قند خون شوند.
5. در صورت نیاز نوشیدن آب بلامانع است.
6. چنانچه بیمار نتواند تمام محلول قندی خود را بخورد و یا مقدار یا تمام محلول را استفراغ نماید مقدار گلوکز خون بطور کاذب کاهش خواهد یافت. در صورت بروز این حالت مسئول نمونه گیری را در جریان قرار دهید.

(توجه شما در رعایت نکات ذکر شده به افزایش دقت در نتایج آزمایش می گردد)

1. نوزاد پسر:

   1. کودک را کاملا شسته و به پشت بخوابانید و ناحیه تناسلی و اطراف آن را کاملا خشک نمائید.(توجه : از محلول های حاوی لوسیون استفاده نشود)
   2. برچسب قهوه ای رنگ را از روی کیسه بردارید و نوک آلت تناسلی را وارد قسمت ورودی کیسه ادرار که به شکل دایره ای است قرار دهید و اطراف آن را نیز با فشار انگشت بچسبانید.

   نوزاد دختر:

   1. کودک را کاملا از جلو به عقب شسته و به پشت خوابانده و چین های ناحیه تناسلی و مخرج را خشک نمایید. (توجه : از محلول های حاوی لوسیون استفاده نشود)
   2. برچسب قهوه ای رنگ را از روی کیسه بردارید و قسمت اطراف ناحیه تناسلی را بکشید تا چین های پوست از هم باز شود و قسمت ورودی کیسه ادرار که به شکل بیضی است به نحوی که به ناحیه تناسلی ارتباط داشته باشد بچسبانید و با انگشت اطراف این ورودی کیسه ادرار را که چسب دارد به پوست اطراف ناحیه تناسلی فشار دهید بخصوص قسمت زیر کیسه که بین مقعد و ناحیه تناسلی است.

    

   توجه:

   • بدون اینکه به نوزاد پوشک ببندید منتظر باشید تا ادرار نماید و بعد از تهیه ادرار کیسه ادرار را داخل ظرف استریل پلاستیکی منتقل نموده و درب آن را محکم ببندید.
   • نمونه ادرار تهیه شده را بلافاصله (حداکثر تا نیم ساعت)به آزمایشگاه تحویل دهید.

   (توجه شما در رعایت نکات ذکر شده منجر به افزایش دقت در نتایج آزمایش می گردد)

1. نمونه ادرار کودک را فقط داخل کیسه ادرار جمع آوری نمایید. این کیسه کاملا استریل بوده و یکبار مصرف می باشد.
2. مشخصات ثبت شده بر روی برچسب را به دقت کنترل کنید.
3. قبل از نمونه گیری باید به کودک تا حد امکان مایعات خورانده شود.
4. منطقه تناسلی کودک را با آب و صابون بچه بطور کامل شسته و خشک نمایید.پوست این ناحیه نباید حاوی روغن پودر یا لوسیون باشد.
5. کیسه اصلی را از داخل پوشش آن بیرون آورده، پس از جدا نمودن کاغذ از چسب ن آن و در حالیکه پاهای بچه را از هم باز نموده اید، قسمت چسبناک کیسه را با دقت به اطراف مجرای ادراری بچسبانید. مطمن شوید که روکش چسب به طور کامل و محکم بدون هیچ چروکی به پوست چسبیده است.
6. در طول کدت اقدام به نمونه گیری بهتر است کودک در آغوش مادر قرار گیرد.
7. هر 15 دقیقه ورود ادرار به کیسه کنترل گردد. به محض جمع آوری نمونه کیسه را جدا و پس از تا زدن قسمت فوقانی برچسب مشخصات را بر روی آن نصب کنید.

(توجه : نمونه ادرار حداکثر تا 1 ساعت بعد از جمع آوری به آزمایشگاه تحویل داده شود)

1. نمونه ادرار را فقط در ظرف مخصوص آزمایشگاه جمع آوری کنید.
2. هنگام صبح و در ساعت معینی ادرار کرده و آن را مطابق معمول دور بریزید و دقیقا از این ساعت جمع آوری ادرار را آغاز نموده و در تمامی دفعات تخلیه ادرار را در ظرف مربوطه انجام دهید و درست در ساعتی که روز قبل ادرار را دور ریخته اید مثانه خود را بطور کامل تخلیه نموده و ادرار را داخل ظرف بریزید. در طول این 24 ساعت  یه هیچ وجه قطره ای از ادرار را دور نریزید.

مثال : راس ساعت 7 صبح ادرار را دور ریخته و از این ساعت تا 7 صبح فردا  (24 ساعت کامل) تمامی دفعات تخلیه ادرار را در ظرف مخصوص انجام دهید.

3. ممکن است ظرف تحویل داده شده به شما از سوی آزمایشگاه حاوی مایع یا پودر نگهدارنده باشد لطفا  به هیچ وجه به آن دسته نزده و آن را دور نریزید.
4. در طول مدت نمونه گیری ظرف حاوی ادرار را در محلی خنک نگهداری کنید.
5. از آلوده نمودن سطوح خارجی ظرف و یا شستن ظرف با آب جدا خودداری نمایید.
6. ظرف ادرار 24 ساعته را به محض اتمامم نمونه گیری به آزمایشگاه تحویل دهید.

(توجه شما در رعایت نکات ذکر شده منجر به افزایش دقت در نتایج آزمایش می گردد)

1. نمونه باید ترجیحا در آزمایشگاه تهیه شود و چنانچه این امر ممکن نباشد، نمونه باید در مدت کمتر از نیم ساعت به آزمایشگاه (طبقه 3 واحد 4) تحویل داده شود. زمان تحویل نمونه از ساعت 7 صبح تا 5 بعد از ظهر می باشد.
2. نمونه باید پس از 3 تا 5 روز پرهیز از نزدیکی یا انزال  تهیه شود و نمونه هایی که قبل از 3 روز و بعد از 5  روز از آخرین نزدیکی جمع آوری شود برای اناجم این آزمایش مناسب نیست.
3. وجود تب در خلال 3 روز پیش از انجام آزمایش، نتیجه را تحت تاثیر قرار می دهد.
4. بهترین نمونه منی نمونه ای است که از طریق تحریک مصنوعی تهیه شده باشد و در ظرف مخصوصی که از طرف آزمایشگاه در اختیار شما قرار داده شده است جمع آوری گردد. نمونه جمع آوری شده توسط کاندوم برای اینآزمایش مناسب نیست.
5. باید دقت شود که تمامی نمونه منی در ظرف مخصوص ریخته شود زیرا چنانچه قسمتی از نمونه در اختیار آزمایشگاه قرار داده شود باعث به دست آمدن نتایج غیر واقعی خواهد شد.
6. قبل از ریختن نمونه به داخل ظرف بهتر است با در دست گرفتن ظرف دمای آن را نزدیک به درجه حرارت بدن ( 37 درجه سانتی گراد) برسانید.
7. از قرار دادن نمونه در حرارت های کمتر از صفر و بالتر از 40 درجه سانتی گرادخودداری نموده و سعی کنید تا زمان تحویل نمونه به آزمایشگاه آن را در دمای نزدیک بدن (37 درجه سانتی گراد)نگهداری کنید. (داخل دست ها)

نمونه ای که از زمان جمع آوری آن بیش از یک ساعت گذشته باشدفاقد ارزش است.

انجام آزمایش منی بعد از بستن لوله ها در مردان  (وازکتومی) مشابه انجام آزمایش معمولی منی می باشد با این تفاوت که :

الف: این آزمایش باید حداقل دو ماه پس از بستن لوله ها انجام شود.

ب: در طی 24 ساعت پیش از انجام آزمایش نباید نزدیکی صورت بپذیرد یا مایع منی به هر علتی دفع شود.

(توجه : نمونه ای که 6 ساعت پس از جمع آوری تحویل آزمایشگاه شود، فاقد ارزش است.)

راهنمايي­هاي زير براي كمك به بيماران و مراجعين محترم در جمع­ آوري صحيح نمونه براي آزمايش­هاي درخواست شده توسط پزشكان محترم ارائه گرديده است. ناشتايي با زمان مشخص جهت انجام آزمايش­ها مانند: آزمايش قند خون ناشتا، تري گليسريد , آهن سرم ،…….الزامي است چرا كه خوردن غذا مي­تواند منجر به تغيير در مقادير آزمايش شود. اگر پزشكان محترم ما در آزمايشگاه از شما بخواهند كه در وضعيت ناشتا براي انجام آزمايش­ها مراجعه نماييد خواهشمند است موارد ذيل رعايت گردد:

1. 12-8 ساعت قبل از مراجعه به آزمايشگاه هيچ غذا يا آشاميدني ( به جز آب ) نخورده و نياشاميد ( اين مدت ناشتايي در شب توصيه شده است كه فعاليت­هاي بدن به حداقل رسيده و مقادير طبيعي نيز در نمونه­ هاي صبح تعيين شده ­اند ). آزمایش قند حداقل 8 ساعت ناشتایی لازم دارد.
2. در صورتي كه آزمايش­­هاي مربوط به چربي خون مثل تري­ گليسريد براي شما درخواست شده باشد مدت زمان ناشتايي حداقل 12 ساعت است.
3. آزمایش هاي فسفر، اوره، اسید اوریک، پرولاکتین حداقل 4 ساعت ناشتایی لازم دارند.

4- از نوشيدن آب ميوه، چاي و قهوه در طي مدت ناشتايي بپرهيزيد اما نوشيدن آب بلامانع است ( مگر آن­كه محدوديت در مصرف آب توسط پزشك تذكر داده شده باشد . )

5- در طي مدت ناشتايي از استعمال دخانيات، جويدن آدامس و تمرين بدني و ورزش پرهيز نماييد. اين موارد ممكن است منجر به تحريك سيستم گوارش و تغيير در نتايج آزمايش­ها شود.

6- بعد از نمونه­ گيري شما مي­توانيد رژيم غذايي عادي و فعاليت روزانه را شروع نماييد .

جهت انجام این آزمایش بیمار پس از خونگیری جهت قند خون ناشتا، صبحانه میل نموده (افراد دیابتی صبحانه معمول خود را صرف نمایند) و دقیقاً پس از 2 ساعت نمونه دوم گرفته شود. لازم است بیمار چند دقیقه قبل از زمان مذکور در آزمایشگاه حضور یابد. در طی این مدت بیمار باید از استعمال دخانیات و فعالیت بدنی خودداری نماید.

روش آماده سازي براي آزمايش قند خون 2 ساعت پس از غذا

لطفاٌ براي دست­يابي به نتايج صحيح آزمايش به نكات ذيل توجه فرماييد. نتايج به خاطر عدم رعايت شرايط مي­تواند منجر به ناديده گرفته شدن مسائل مهم پزشكي يا درخواست بيش از اندازه و بدون آزمونهاي آزمايشگاهي گردد.

خوردن غذا :

• يك وعده غذاي متعادل و معمول را آماده نماييد ( شامل پنير، كره، …… )
• زمان شروع غذا خوردن را يادداشت نماييد.

زمان 2 ساعت پس ازغذا  از همان لحظه شروع غذا خوردن آغاز مي­گردد.

به عنوان مثال:

اگر شما خوردن غذا را در ساعت 8 صبح آغاز مي­كنيد، نمونه آزمايش ساعت 10 صبح از شما گرفته شود.

• مدت زماني كه غذا را ميل مي­كنيد نبايد بيش از20 دقيقه به­طول انجامد.
• بعد از خوردن غذا به هيچ وجه چيز ديگري اعم از آدامس، شيريني، آب ميوه، …….. نبايد خورده شود ( به استثنا مقدار كم آب )
• نمونه خون راس 2 ساعت از زمان شروع غذا از شما گرفته خواهد شد.
• پانزده دقيقه قبل از موعد نمونه­گيري ( 2 ساعته ) در آزمايشگاه حضور به­هم رسانيد.
• به محض ورود به آزمايشگاه مسئولين پذيرش را مطلع نماييد و اگر راس 2 ساعت از شما خون­گيري انجام نشد دوباره به مسئول پذيرش اعلام فرماييد.

نکته 1: فعالیت فیزیکی می­تواند تاثیرات کوتاه مدت و بلند مدت در نتایج تست­ها ایجاد نماید.

تاثیرات کوتاه مدت: افزایش لاکتات، CPK و تست­های انعقادی و پلاکت

تاثیرات طولانی مدت: افزایش CPK، آلدولاز، AST و LDHهم چنین هورمونهای جنسی شامل تستوسترون، آندرستن دیون، LH، در زمانهای طولانی مدت بالا می­روند.

نکته 2: نتایجی که به وسیله تغییر Position تحت تاثیر قرار می­گیرند شامل: آلبومین، توتال پروتئین، آنزیم­ها، کلسیم، کلسترول و تری گلیسیرید می­باشند.

نکته 3: آزمایشات زیر ترجیحاً باید اول صبح گرفته شود:

• نمونه ادرار
• فریتین
• هورمونهای تیروئیدی
• هورمونهای رشد (GH)

گاهی اوقات خونریزی­ های مختصری در بخش­های مختلف لوله گوارش اتفاق می­افتد که به علت مقدار کم با چشم قابل دیدن نیست. بنابراین باید با روش­های آزمایشگاهی تشخیص داده شود. بهتر است این آزمایش در 3 نوبت انجام شود.

برای انجام این آزمایش باید نکات زیر را رعایت نمود:

48 تا 72 ساعت پیش از آزمایش و در طی دوره جمع­آوری نمونه مدفوع از خوردن گوشت قرمز، گوشت سفید، ماهی، شلغم و تربچه خودداری نمایید.

مصرف داروهای زیر:

آهن، ایندومتاسین، کلشی­سین، آسپرین، بروفن، کورتونها و ویتامین C باید 48 ساعت پیش از انجام آزمایش و دوره جمع­آوری نمونه قطع شود. در صورت خونریزی از لثه در حین تمیز کردن دهان و دندان در طی 48 ساعت پیش از انجام آزمایش از مسواک زدن و کشیدن نخ دندان اجتناب نمایید.

نمونه باید سریعاً به آزمایشگاه تحویل داده شود.

نمونه مدفوع نباید با ادرار یا سایر مواد آلوده شود.

نكته مهم : توجه نماييد كه نام و نام خانوادگي، شماره بيمار و نوع نمونه روي ظرف جمع­ آوري نمونه حتماٌ قيد گردد.

آزمايش مدفوع از نظر بررسي و جستجوي خون مخفي راهنمايي­ها و احتياطات غذايي و دارويي انجام گیرد.

پزشك معالج شما، دستور انجام آزمايش­هايي را براي شما داده است كه نياز است محدوديت­هاي غذايي و دارويي خاصي را قبل و در خلال آزمايش مربوطه رعايت نماييد.

راهنمايي­هاي غذايي:

سه روز قبل و در زمان جمع­ آوري نمونه مدفوع از خوردن موارد زير خودداري نماييد:

– جگر، گوشت گاو، خوك، بره ( گوسفند )

– انواع ميوههايي نظير: خربزه، هندوانه، گرمك، طالبي، شلغم، گل كلم، تربچه ترب و كلم بروكلي، خيار، ترب كوهي ( ريشه خردل )، هويج،  ميوه­ها و عصاره­هاي ترش مزه ( ليمو ترش )‌

شما مي­توانيد به طور متعادل از مواد غذايي زير ميل نماييد:

– مقادير كمي از مرغ خوب پخته شده ( جوجه )، بوقلمون يا ماهي

– مقادير دلخواه را از سبزيجات ( خام يا پخته، به استثنا مواردي­كه قبلا ذكر گرديد )

– ميوه­هايي نظير آلو خشك، آلو، گوجه­ سبز، كشمش پلويي، انگور سيب يا موز

– محصولات حاوي الياف ( فيبر ) و سبوس زياد نظير غلات و حبوبات، بادام­زميني ( پسته شامي ) يا ذرت بو داده

راهنمايي­هاي دارويي

– نكته مهم : در مورد قطع نمودن داروهاي تجويز شده قبلا با پزشك معالج خود مشورت نماييد.

– بیماران باید نمونه جمع­ آوری شده را خصوصاً در موارد مشکوک به اسهال خونی بلافاصله به آزمایشگاه ارسال نمایند.

– به مقدار نياز مي­توان استامينوفن استفاده نمود.

در صورتی­که امکان جمع ­آوری مدفوع در آزمایشگاه میسر نمی­باشد، بیمار پس از جمع­ آوری مدفوع خود می­تواند آنرا ظرف مدت 2 ساعت به آزمایشگاه تحویل دهد و در صورت نگهداری مدفوع در دمای یخچال امکان نگهداری مدفوع تا 8 ساعت وجود دارد. نمونه­های اسهالی حداکثر ظرف نیم تا یک ساعت باید به آزمایشگاه رسانده شود. چنانچه تست کشت مدفوع دارید فقط می­توانید نمونه را حداکثر ظرف 2 ساعت به آمایشگاه تحویل دهید.

آمادگی های لازم

موادی که برای رادیوگرافی خورده میشود (باریم) , روغنهای معدنی،برخی آنتی بیوتیکها (تتراسایکلین)،ملین ها, آنتی اسیدها وبیسموت حداقل از یک ھفته قبل از نمونه گیری مصرف نشده باشد.

نحوه جمع آوری نمونه

– اگرنمونه های مدفوع به صورت یک روز در میان جمع آوری گردد,  ٣نمونه راباید حداکثر درفاصله زمانی١٠روز جمع آوری کرد.اگرمنظور جمع آوری٦ نمونه باشد, می بایست آنها راحداکثر درفاصله زمانی١٤روزجمع آوری کرد.

توجه شود که نباید در طی یک روز بیشتر ازیک نمونه ازبیمار جمع آوری نمود.

– نمونه مدفوع نباید باگرد وخاک ،آب و ادرار آلوده گردد،زیرا آلودگی نمونه باخاک وآب ممکن است باعث آلودگی اتفاقی نمونه به ارگانیسم های دارای زندگی آزاد شود.ادرارسبب تخریب ساختمان تروفوزوئیت ها میشود.

– چون مرحله تروفوزوئیت تک یاخته هاخیلی زود ازبین می رود, ثبت تاریخ و ساعت جمع آوری نمونه ضروری ا ست.

شرایط نگهداری نمونه

– ظرف نمونه پس از تهیه تا زمان ا نجام آزمایش دریخچال یا درخنک ترین محل آزمایشگاه نگهداری شود وازقراردادن نمونه ها درگرما یا درمجاورت نور خورشید خودداری شود.

– باید توجه نمود که نمونه یخ نزند,  چون دراثرنگهداری در دمای زیرصفر, خصوصیات ظاھری انگ لتغییرمی کند.

– نمونه ها رانباید به هیچ وجه درانکوباتور قرارداد.

– نمونه بایدھرچه زود ترمورد آزمایش قرارگیرد زیرا برخی از ارگانیسم ها بخصوص تروفوزوئیت آمیبها خیلی زود شکل خود را ازدست داده وغیر قابل تشخیص می شوند.

چون ھرنمونه مدفوع می تواند به عنوان یک منبع مھم باکتری, ویروس وانگل باشد,  لذا باید به عنوان یک منبع آ لوده کننده مھم محسوب گردد.